کتابُ البیوعِ کتاب خرید و فروش
۲۵۱-«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ب عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ج أَنَّهُ قَالَ: إذَا تَبَايَعَ الرَّجُلانِ فَكُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا بِالْخِيَارِ مَا لَمْ يَتَفَرَّقَا وَكَانَا جَمِيعاً، أَوْ يُخَيِّرُ أَحَدُهُمَا الآخَرَ، قال: فَإِن خَيَّرَ أحَدُهُمَا الآخَرَ فَتَبَايَعَا عَلَى ذَلِكَ فَقَدْ وَجَبَ الْبَيْعُ، وَإِنْ تَفَرَّقَا بَعْدَ أَنْ تَبَايَعَا وَلَمْ يَتْرُكْ وَاحِدٌ مِنْهُمَا الْبَيْعَ فَقَدْ وَجَبَ الْبَيْعُ».
واژه‌ها:
تبایعا: آن دو نفر با هم خرید و فروش کردند.
الخیار: حق تمام کردن معامله یا فسخ کردن آن.
يُخَيِّرُ أَحَدُهُمَا الآخَرَ: یعنی اینکه مثلا فروشنده به مشتری بگوید الآن معامله را تمام کن و اگر هم در مجلس ماندی حق فسخ آن را نداری.
مفهوم حدیث: «عبد الله بن عمر باز رسول الله جروایت می‌کند که ایشان فرمودند: هر گاه دو نفر با هم خرید و فروش کردند تا زمانی که از هم جدا نشده‌اند و با هم هستند هر دوی آنها حق فسخ معامله را دارند، و اگر فروشنده یا مشتری به دیگری گفت که معامله را تمام کن و بر همین اساس خرید و فروش کردند حق فسخ معامله از بین می‌رود، و حتی اگر هم از همدیگر جدا نشده باشند معامله تمام شده به حساب می‌آید، و اگر بعد از اینکه با هم خرید و فروش کردند از همدیگر جدا شدند و هیچکدام معامله را فسخ نکرد معامله تمام شده به حساب می‌آید».
۲۵۲-«عَنْ حَكِيمِ بْنِ حِزَامٍ س وَهُوَ: قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: الْبَيِّعَانِ بِالْخِيَارِ مَا لَمْ يَتَفَرَّقَا، أَوْ قَالَ: حَتَّى يَتَفَرَّقَا، فَإِنْ صَدَقَا وَبَيَّنَا بُورِكَ لَهُمَا فِي بَيْعِهِمَا، وَإِنْ كَتَمَا وَكَذَبَا مُحِقَتْ بَرَكَةُ بَيْعِهِمَا».
واژه‌ها:
البیعان: فروشنده و مشتری.
بیّنا: بیان کردند. (دو نفر)
بُورِكَ: برکت افتاد.
کتما: کتمان کردند. (دو نفر)
محقت: از بین رفت.
مفهوم حدیث: « حکیم بن حزام سمی‌فرماید: رسول الله جفرمودند: فروشنده و مشتری تا زمانی که از هم جدا نشده‌اند حق فسخ معامله را دارند، اگر آن دو در معامله‌شان به همدیگر راست گفتند و عیب و ایراد کالا را بیان کردند در معامله‌شان برکت می‌افتد، و اگر پنهان کاری کردند و دروغ گفتند برکت معامله‌شان از بین می‌رود».