ترجمه عمدة الأحکام من کلام خیر الأنام

بَابُ النَّذْرِ: باب نذر

۳۶۲-«عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ س قَالَ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إنِّي كُنْتُ نَذَرْتُ فِي الْجَاهِلِيَّةِ أَنْ أَعْتَكِفَ لَيْلَةً- وَفِي رِوَايَةٍ: يَوْماً- فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ؟ قَالَ: فَأَوْفِ بِنَذْرِكَ».

مفهوم حدیث: «عمر بن الخطاب سمی‌فرماید: به رسول الله جگفتم: من در جاهلیت نذر کرده بودم که یک شب- و در روایتی: یک روز- در مسجد الحرام اعتکاف کنم، پیامبر جفرمودند: به نذرت وفا کن».

۳۶۳-«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ب عَنْ النَّبِيِّ ج أَنَّهُ نَهَى عَنْ النَّذْرِ، وَقَالَ: إنَّ النَّذْرَ لا يَأْتِي بِخَيْرٍ، وَإِنَّمَا يُسْتَخْرَجُ بِهِ مِنْ الْبَخِيلِ».

مفهوم حدیث: «عبد الله بن عمر بمی‌فرماید: پیامبر جاز نذر کردن نهی فرمودند و گفتند: هیچ خیری در نذر کردن وجود ندارد، و فقط از بخیل گرفته می‌شود».

نکته: انسان اگر بخیل نباشد بدون نذر کردن صدقه می‌دهد و کارهای نیک انجام می‌دهد، ولی در نذر می‌گوید: اگر خداوند این حاجتم را برآورده کرد من نیز چنین می‌کنم، و این خود عین بخیلی می‌باشد.

۳۶۴-«عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ س قَالَ: نَذَرَتْ أُخْتِي أَنْ تَمْشِيَ إلَى بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ حَافِيَةً، فَأَمَرَتْنِي أَنْ أَسْتَفْتِيَ لَهَا رَسُولَ اللَّهِ ج، فَاسْتَفْتَيْتُهُ فَقَالَ: لِتَمْشِ وَلْتَرْكَبْ».

واژه‌ها:

حَافِيَةً: زنی که پایش برهنه است.

أَسْتَفْتِي: سوال می‌کنم، درخواست فتوا می‌کنم.

مفهوم حدیث: «عقبه بن عامر سمی‌فرماید: خواهرم نذر کرد تا با پای برهنه به خانۀ خدا برود، به من سفارش کرد تا دربارۀ این کار برایش از رسول الله جسوال کنم، من نیز از ایشان پرسیدم و فرمودند: بگو سواره برود».

۳۶۵-«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ ب أَنَّهُ قَالَ: اسْتَفْتَى سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ رَسُولَ اللَّهِ ج فِي نَذْرٍ كَانَ عَلَى أُمِّهِ، تُوُفِّيَتْ قَبْلَ أَنْ تَقْضِيَهُ، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: فَاقْضِهِ عَنْهَا».

مفهوم حدیث: «عبد الله بن عباس بمی‌فرماید: سعد بن عباده از رسول الله جدربارۀ نذری که مادرش کرده بود و قبل از اینکه آن را انجام دهد فوت کرده بود سوال کرد، رسول الله جفرمودند: تو به جای او نذرش را ادا کن».

۳۶۶-«عَنْ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ س قَالَ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إنَّ مِنْ تَوْبَتِي أَنْ أَنْخَلِعَ مِنْ مَالِي صَدَقَةً إلَى اللَّهِ وَإِلَى رَسُولِهِ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: أَمْسِكْ عَلَيْكَ بَعْضَ مَالِكَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكَ».

واژه‌ها:

أَنْخَلِع: ترک می‌کنم، رها می‌کنم.

أَمْسِكْ: نگه دار.

مفهوم حدیث: «کعب بن مالک سمی‌فرماید: گفتم: یا رسول الله به دلیل قبول شدن توبه اممی‌خواهم تمام مالم را به عنوان صدقه برای خدا و رسولش رها کنم، رسول الله جفرمود: مقداری از مالت را نگه دار که برایت بهتر است».

نکته: کعب بن مالک از جمله سه نفری بود که در غزوۀ تبوک بدون عذر تخلف کرد و حاضر نشد، وقتی پیامبر جو اصحابش شاز غزوه برگشتند با او صحبت نکردند تا اینکه خداوند قبول توبه اش را در این آیه نازل فرمود ﴿وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ ١١٨﴾[التوبة: ۱۱۸] .