چرا ابوهریره رضی الله عنه زیاد روایت کرده است؟
ابوهریره دلایل این را که چرا او زیاد حدیث روایت کرده است بیان میکرد و میگفت: شما میگویید ابوهریره زیاد از پیامبر ص حدیث روایت میکند، و حال آن که میعاد حضور پیش خداست، و میگویند: چرا مهاجرین این احادیث را از پیامبر ص روایت نمیکنند، باید بگویم که دوستان مهاجر من با زمینهای خود مشغول بودند و من فردی فقیر و مستمند بودم که برای آن که شکم خود را سیر کنم همواره همراه پیامبر ص بودم، و با پیامبر ص زیاد همنشینی میکردم، و در اوقاتی که مهاجرین حضور نداشتند من در کنار پیامبر ص بودم، و آنها فراموش میکردند و من به خاطر میسپردم، و روزی پیامبر ص به ما گفت: چه کسی لباسش را پهن میکند تا احادیث خود را در آن بریزم و سپس آن را جمع کند تا هیچگاه آنچه را از من میشنود فراموش نکند، آنگاه پیامبر ص برایم حدیث گفت و من چادرم(لباسم) را جمع کردم، سوگند به خدا من هیچ حدیثی را که از او میشنیدم فراموش نمیکردم.
ابوهریره س میگفت: سوگند به خدا اگر این آیه در کتاب خدا نمیبود من هیچ حدیثی را برای شما بیان نمیکردم و آنگاه این آیه را تلاوت میکرد: ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلۡهُدَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا بَيَّنَّٰهُ لِلنَّاسِ فِي ٱلۡكِتَٰبِ أُوْلَٰٓئِكَ يَلۡعَنُهُمُ ٱللَّهُ وَيَلۡعَنُهُمُ ٱللَّٰعِنُونَ١٥٩﴾ [البقرة: ١٥٩]. «کسانى که دلایل روشن، و وسیله هدایتى را که نازل کردهایم، بعد از آنکه در کتاب براى مردم بیان نمودیم، کتمان کنند، خدا آنها را لعنت مىکند؛ و همه لعنکنندگان نیز، آنها را لعن مىکنند».
ابوهریره س مردم را به نشر و گسترش علم و دروغ نسبت ندادن به پیامبر خدا ص دعوت میداد، او در این مورد از پیامبر ص روایت میکرد که فرمود: «هر کس از علم و دانشی پرسیده شد و آن را پنهان کرد روز قیامت لگامی از آتش بر دهان او زده خواهد شد».
و همچنین از پیامبر ص روایت میکرد که فرمود: «هر کس از روی عمد بر من دروغ بندد خودش را برای آتش جهنم آماده کند».
اصحاب پیامبر ص شهادت میدادند که ابوهریره احادیث زیادی از پیامبر ص شنیده و فراگرفته است، و این شهادتها هر نوع تردید و گمان در مورد کثرت احادیث او، را دفع میکند، و حتی برخی از اصحاب از ابوهریره س حدیث روایت کردهاند چون ابوهریره از پیامبر ص حدیث شنیده و آنها نشنیدهاند، از آن جمله اینکه مردی پیش طلحه بن عبیدالله آمد و گفت: ای ابامحمد آیا این یمنی - یعنی ابوهریره - از شما به حدیث پیامبر خدا ص آگاهتر است؟ ما احادیثی از او میشنویم که از شما نمیشنویم، یا اینکه او چیزهایی به پیامبر ص نسبت میدهد که نگفته است؟ طلحه گفت: اما در مورد اینکه او احادیثی شنیده که ما نشنیدهایم شکی نیست، چون ما خانه و گوسفند و کار داشتیم و صبح و شام پیش پیامبر ص میآمدیم، و او مستمند و مهمان خانه پیامبر ص بود و دستش در دست پیامبر ص بود پس ما شک نداریم که او احادیثی شنیده که ما نشنیدهایم، و کسی که از پیامبر ص احادیثی روایت کند که نگفته است خیری در او نیست، و در روایتی دیگر گفت: ما هم مثل او این احادیث را شنیدهایم اما او حفظ کرد و ما فراموش کردیم.
اشعث بن سلیم از پدرش روایت میکند که گفت: از ابوایوب انصاری شنیدم که از ابوهریره حدیث روایت میکرد، به او گفتند: تو همراه و یار پیامبر ص هستی و آنگاه حدیث او را از ابوهریره روایت میکنی؟ ابوایوب گفت: ابوهریره چیزهایی شنیده که ما نشنیدهایم، و اینکه حدیث پیامبر ص را از او روایت کنم پسندیدهتر است از آن که از خود پیامبر ص روایت کنم - یعنی چیزی را که از او نشنیدهام از او روایت کنم.
و از طرفی از آن جا که ابوهریره س جرأت میکرد از پیامبر ص سؤال کند این امر فرصت را برای او مهیا کرد تا بسیاری چیزها را بداند که یارانش از آن خبر نداشتند، هر اشکالی برای ابوهریره پیش میآید بیدرنگ پیامبر ص را از آن میپرسید، در حالی که دیگران چنین نمیکرد، ابیبن کعب میگوید: ابوهریره س جرأت میکرد و پیامبر ص را از چیزهایی میپرسید که ما ایشان ص را از آن نمیپرسیدیم.
و همچنین ابوهریره از اصحابی که پیشتر از او اسلام آورده بودند میپرسید و در طلب علم درنگ نمیکرد، بلکه ابوهریره در زمان حیات پیامبر ص و بعد از وفات پیامبر ص همواره به دنبال علم و دانش بود.
و ابوهریره از پیامبر ص روایت میکند که فرمود: «کسی که خداوند برایش ارادۀ خیر داشته باشد او را در دین فقیه و آگاه میگرداند».
از این رو ابوهریره خیر را دوست میداشت و برای آن تلاش میکرد و در این راه درنگ و تاخیر از خود نشان نمیداد، و او همراه پیامبر ص بود تا از پیامبر ص سخنی بیاموزد و پندی بگیرد[٣٨].
[٣٨]- ابوهریره راوی اسلام، نویسنده عجاج ، ص ١١٧-١٢١.