مبانی فقه

فهرست کتاب

مکروه

مکروه

در لغت ناخوشایند و ناپسندیده و ناگوار را مکروه گویند، و در اصطلاح‌: «چیزی را مکروه گویند که شارع به طور غیرحتمی ترک آن را خواسته است». و گفته شده‌: «مکروه چیزی است که تارک آن ممدوح است، ولی فاعل آن مذموم نیست».

این کلمه و مشتقات دیگر آن به معانی دیگری نیز مورد استفاده واقع شده است‌:

۱- به معنی حرام، که در عبارات متقدمین زیاد از آن استفاده می‌شده است [۱۳].

۲- ترک اولی، مثلاً می‌گوییم‌: نخواندن نماز ضحی مکروه است در حالی‌که این القاب (واجب، سنت، حرام، مکروه) صفاتی برای اقدامند نه ترک. لذا این نوع استعمال نه به خاطر آن است که از ترک آن نهی شده است، بلکه به خاطر فوت فضل و ثواب فراوان فعل آن است.

۳- ناخوشایند به طبع را نیز گاهی مکروه می‌گویند اگرچه در شرع غالب ظن بر حلال بودن آن باشد، مانند گوشت کفتار.

[۱۳] به عنوان مثال رجوع کنید به: الام امام شافعی ج ۳ ص ۱۱ و ۱۲۲ و مختصر مزنی ص ۸۷، و موطا مالک: کتاب نکاح عنوان بعضی از ابواب.