مبانی فقه

فهرست کتاب

صیغه نهی

صیغه نهی

صیغه اصلی نهی، فعل مضارع مجزوم به (لای ناهیه) است، مثل

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُواْ ٱلرِّبَوٰٓاْ[آل عمران: ۱۳۰].

«ای مؤمنان، ربا نخورید».

﴿وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَسَآءَ سَبِيلٗا ٣٢[الإسراء: ۳۲].

«و به زنا نزدیک نشوید، زیرا کاری زشت، و بد راهی است».

﴿وَلَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَلَا تَكُ فِي ضَيۡقٖ مِّمَّا يَمۡكُرُونَ ١٢٧[النحل: ۱۲۷].

«بر آنان اندوهگین و از مکرشان تنگدل مباش».

اما صیغه‌هایی که در ساخت صرفی فعل امرند، و بر طلب ترک دلالت می‌دهند، اصطلاحاً نهی نامیده نمی‌شوند، مثل‌: «أترک»، «ذر»، «کف»، «خل»، «دع»و غیره ...

در قرآن می‌خوانیم‌:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ[البقرة: ۲۷۸].

«ای مؤمنان با تقوی باشید و باقیمانده ربا را ترک گویید».

﴿فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡۚ[التوبة: ۵].

«اگر توبه کردند و نماز به پا داشتند و زکات دادند، آنان رابه حال خود گذارید».