صیغه نهی
صیغه اصلی نهی، فعل مضارع مجزوم به (لای ناهیه) است، مثل
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُواْ ٱلرِّبَوٰٓاْ﴾[آل عمران: ۱۳۰].
«ای مؤمنان، ربا نخورید».
﴿وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَسَآءَ سَبِيلٗا ٣٢﴾[الإسراء: ۳۲].
«و به زنا نزدیک نشوید، زیرا کاری زشت، و بد راهی است».
﴿وَلَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَلَا تَكُ فِي ضَيۡقٖ مِّمَّا يَمۡكُرُونَ ١٢٧﴾[النحل: ۱۲۷].
«بر آنان اندوهگین و از مکرشان تنگدل مباش».
اما صیغههایی که در ساخت صرفی فعل امرند، و بر طلب ترک دلالت میدهند، اصطلاحاً نهی نامیده نمیشوند، مثل: «أترک»، «ذر»، «کف»، «خل»، «دع»و غیره ...
در قرآن میخوانیم:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ﴾[البقرة: ۲۷۸].
«ای مؤمنان با تقوی باشید و باقیمانده ربا را ترک گویید».
﴿فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡۚ﴾[التوبة: ۵].
«اگر توبه کردند و نماز به پا داشتند و زکات دادند، آنان رابه حال خود گذارید».