مبانی فقه

فهرست کتاب

انواع مخصّص

انواع مخصّص

اشیایی که ممکن است عام را تخصیص کنند به دو بخش کلی تقسیم می‌شوند‌:

۱- مخصص‌های متصل که بدان‌ها غیر مستقل نیز می‌گویند، و منظور از آن‌: لفظی است که دلالت بر خروج بعضی از افراد عام دارد و همیشه با آن همراه است، و به سبب طبیعت لفظی خود مستقلاً نمی‌تواند بیاید.

در واقع این نوع اشیاء را نمی‌توان مخصص نامید، زیرا تا کلام تمام نشود؛ قصد گوینده دانسته نمی‌شود، ولی از آن‌جایی که اکثر اصولیان به عنوان مخصص از آن‌ها نام می‌برند، و در این‌جا به سخن درباره آن‌ها می‌پردازند، ما نیز چنان کنیم.

۲- مخصص‌های منفصل، و به عبارتی‌: مستقل. و منظور از آن الفاظی است که دال بر خروج بعضی افراد عام است، و بدون ارتباط لفظی «أعرابي»با جمله‌ای که در آن صیغه عام آمده است وارد می‌شود.

و حال به بررسی هرکدام از این دو به تفصیل می‌پردازیم‌: