۲- حسن لذاته
حسن در لغت، نیکو و زیبا را گویند، و در اصطلاح عبارت از حدیثی است که تمام اوصاف صحیح در آن جمع است، جز این‌که ضبط راوی آن به قوت ضبط راوی صحیح نیست.
برای این‌که صحیح و حسن را بهتر بشناسیم به دو مثال زیر توجه کنید:
اولاً: مثال حدیث صحیح:
امام بخاری گوید:
حدثنا مسدد، حدثنا یحیی عن شعبة قال حدثني قتادة عن أنس بن مالکسقال: کان بالمدینة فزع فرکب رسول الله جفرسا لأبي طلح، فقال ما رأینا من شيء، وإن وجدناه لبحرا [۷۲].
چنان‌که در اسناد این حدیث می‌بینیم:
مسدد بن مسرهد شیخ بخاری از یحیی بن سعید قطان روایت کرده و یحیی از شعبه بن الحجاج، و شعبه از قتاده بن دعامه سدوسی، و او از انس بن مالک - صحابی معروف - از رسول الله ج.
حال ببینیم علمای رجال حدیث، درباره این افراد چه نظری دارند؟:
۱- مسدد بن مسرهد بن مسربل بصری اسدی، ابوالحسن، حافظ، یحیی بن معین درباره او گوید: ثقه، ثقه. به سال ۲۲۸ وفات یافت.
۲- یحیی بن سعید بن فروخ قطان تمیمی ابوسعید، بصری، حافظ. امام احمد درباره او گوید: یحیی قطان مرا حدیث گفت و چشمانم مثل او را ندیده است، و ابن خزیمه گفت: او امام اهل زمان خود بود. به سال ۱۹۸ وفات یافت.
۳- شعبه بن الحجاج بن ورد عتکی ازدی واسطی بصری. سفیان
﴿قُل لَّآ أَمۡلِكُ لِنَفۡسِي نَفۡعٗا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ وَلَوۡ كُنتُ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ لَٱسۡتَكۡثَرۡتُ مِنَ ٱلۡخَيۡرِ وَمَا مَسَّنِيَ ٱلسُّوٓءُۚ إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ وَبَشِيرٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ ١٨٨﴾[الأعراف: ۱۸۸].
[۷۲] بخاری به هامش فتح الباری (۶/۸۶) و (۵/۱۷۸): (در مدینه ترسی از دشمن پیش آمد، و رسول الله جاسبی که مالک آن ابوطلحه بود سوار شد، ما چیزی را ندیدیم و آن را در حقیقت دریا یافتیم - یعنی خیلی سریع).