مبانی فقه

فهرست کتاب

۵- تخصیص به استثنا

۵- تخصیص به استثنا

استثنا در لغت استفعال از «ثني»به معنی چرخاندن و خم کردن و برگرداندن است، و در این‌جا منظور استثنای معروف در نحو است که عبارت است از‌:

«خارج ساختن بعضی از افراد لفظ عام با «إلا»یا یکی از ادوات دیگر استثنا، مانند خلا، و عدا، و حاشا.

لذا استثنا دارای سه رکن است‌:

۱- مستثنی منه، یا اصلی که جزئی از آن خارج می‌شود، و در این‌جا لفظ عام است.

۲- مستنثی، یعنی قسمت جدا شده از اصل.

۳- ادات استثنا، یعنی الا و ادوات دیگر که کار آن را انجام می‌دهد.