مباح بر سه قسم است:
۱- نوعی که تصریح بر اختیار ترک و فعل آن شده است، مانند این حدیث که مردی از رسول الله جپرسید آیا از خوردن گوشت گوسفند وضو بگیرم؟ در جواب فرمودند: «اگر خواستی» [۱۴].
۲- و نوعی که رفع اشکال از فعل آن شده است، مانند تجارت در سفر حج که خداوند میفرماید:
﴿لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ﴾[البقرة: ۱۹۸].
«بر شما گناهی نیست که از فضل خدایتان بخواهید».
۳- و نوعی که شارع در مورد آنها ساکت است، و بر براءت اصلی باقی میماند، مانند تفریح در پارک، و گوش دادن به آواز پرندگان و غیره ...
توجه:
آوردن مباح در جمله احکام تکلیفی مشکل است زیرا در حالت اختیار تکلیف قابل تصور نیست، و تقسیم احکام به این صورت از باب تغلیب است.
[۱۴] این حدیث را امام مسلم در صحیح کتاب حیض شماره ۹۷ بدین تفصیل روایت کرده است: «عن جابر بن سمرة، أن رجلا سأل رسول الله ج: أأتوضأ من لحوم الغنم؟ قال: «إن شئت فتوضا. وإن شئت فلا تتوضا». قال أتوضا من لحوم الإبل؟ قال: «نعم فتوضا من لحوم الأبل» . قال: أصلی في مرابض الغنم؟ قال: «نعم»قال: أصلي في مبارک الإبل؟ قال: «لا».