باب پنجم در بیانِ قدرت و اختیار
شرط سوم و شرط بزرگ عبادت آن ذات که لائق عبادت است، اینست که کامل القدرة و مختارِ کل باشد که بر دفع هر ضرر و جلبِ منفعت قادر و مختار باشد، خاتم المفسرین سید الآلوسی مفتی بغدادی در تفسیر خود روح المعانی ج ۵ ص ۹۵ رقمطراز است: «إذ شرط استحقاق العبادة القدرة الكاملة التامة على دفع الضرر وجلب النفع».
این مختصر گنجایش تفصیل همه آیات قدرت ندارد، فقط بر اجمالِ آن اکتفا می‌شود، تفصیل آن را از کتاب «حقیقتِ توحید و شرک» از نورالحسن بخاری در اردو باید طلبید.
خلاصه: الله أوعم نواله در قرآن پاک خود تقریباً ۲۲۳ مقام قدرت کامله و عامۀ خود بیان فرموده است، و در بعض جا صراحتاً این قدرت را از دیگران نفی فرموده است، چنانچه می‌آید، حتی که در یکجا هم کوچکترین اختیار و قدرت به هیچ نبی و فرشته و امام و ولی و غیره ذکر نفرموده است، بلکه برعکس، این قدرت را از آنان نفی فرموده است. صاحبِ عقل سلیم را درین مورد خود عقل سلیم رهنمائی می‌کند که هیچ شی غیر او مالک و قادر و مختار نفع و ضرر چیزی نمی‌توانند شد.