۳۱۱- باب: نهی از ورود به مسجد پس از خوردن سیر، پیاز، تره و دیگر خوراکی‌های بدبو، مگر به‌ضرورت
۱۷۱۰- عن ابن عمرَب أنَّ النَّبِيَّج قَالَ: «مَنْ أكَلَ مِنْ هذِهِ الشَّجَرَةِ- يعني: الثُّومَ- فَلا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا».[متفق عليه][صحیح بخاری، ش: ۸۵۳؛ و صحیح مسلم، ش: ۵۶۱]
وفي روايةٍ لمسلم: «مَساجِدَنا».
ترجمه: ابن‌عمربمی‌گوید: پیامبرجفرمود: «هرکه از این گیاه- یعنی سیر- خورد، نباید به مسجدمان بیاید».
و در روایتی از مسلم آمده است: «نباید به مساجدِ ما بیاید».
۱۷۱۱- وعن أنسٍس قَالَ: قَالَ النَّبِيُّج: «مَنْ أَكَلَ مِنْ هذِهِ الشَّجَرَةِ فَلا يَقْرَبَنَّا، وَلا يُصَلِّيَنَّ مَعَنَا».[متفق عليه][صحیح بخاری، ش: (۸۵۶، ۵۴۵۱)؛ و صحیح مسلم، ش: ۵۶۲]
ترجمه: انسسمی‌گوید: پیامبرجفرمود: «هرکه از این گیاه- یعنی سیر- خورد، به ما نزدیک نشود و با ما نماز نخواند».
۱۷۱۲- وعن جابرٍس قَالَ: قَالَ النَّبِيُّج: «مَنْ أكَلَ ثُوماً أَوْ بَصَلاً فَلْيَعْتَزلنا، أو فَلْيَعْتَزِلْ مَسْجِدَنَا». [متفق عليه][صحیح بخاری، ش: (۸۵۴، ۵۴۵۲)؛ و صحیح مسلم، ش: ۵۶۴]
وفي روايةٍ لمسلمٍ: «مَنْ أكَلَ البَصَلَ، والثُّومَ، والكُرَّاثَ، فَلا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا، فَإنَّ المَلاَئِكَةَ تَتَأَذَّى مِمَّا يَتَأَذَّى مِنْهُ بَنُو آدَمَ».
ترجمه: جابرسمی‌گوید: پیامبرجفرمود: «هرکه سیر یا پیاز خورد، از ما یا از مسجدمان کناره بگیرد».
و در روایتی از مسلم آمده است: «هرکه پیاز، سیر و تره خورد، به مسجدمان نزدیک نشود؛ زیرا از چیزی که انسان‌ها اذیت می‌شوند، فرشتگان نیز اذیت می‌گردند».
۱۷۱۳- وعن عمرَ بن الخَطّابس أنَّه خَطَبَ يومَ الجمْعَةِ فَقَالَ في خُطبَتِهِ: ثُمَّ إنَّكُمْ أيُّهَا النَّاسُ تَأكُلُونَ شَجَرتَيْنِ مَا أرَاهُمَا إِلاَّ خَبِيثَتَيْن: البَصَلَ ، وَالثُّومَ. لَقَدْ رَأَيْتُ رسولَ اللهج إِذَا وَجدَ ريحَهُمَا مِنَ الرَّجُلِ في المَسْجِدِ أَمَرَ بِهِ، فَأُخْرِجَ إِلَى البَقِيعِ، فَمَنْ أكَلَهُمَا، فَلْيُمِتْهُمَا طَبْخاً.[روايت مسلم][صحیح مسلم، ش: ۶۵۷]
ترجمه: از عمر بن خطابسروایت است که وی، روز جمعه سخنرانی کرد و در خطبه‌اش فرمود: ای مردم! شما دو گیاه می‌خورید که بوی بدی دارند: پیاز و سیر؛ من رسول‌اللهجرا دیدم که وقتی بوی آن را از کسی می‌شنید، دستور می‌داد که او را از مسجد به سوی بقیع بیرون کنند؛ لذا کسی که می‌خواهد پیاز و سیر بخورد، باید بویشان را با پختن از میان ببرد.
شرح
بابی که مولف/در این بخش از کتابش گشوده، درباره‌ی پاره‌ای از احکام و آداب مربوط به مسجد است؛ این باب درباره‌ی نهی از ورود به مسجد پس از خوردن سیر و پیاز و تره و دیگر خوراکی‌هایی‌ست که بوی بد دارند. سپس مولف/روایتی بدین مضمون آورده است که عمر بن خطابسدر خطبه‌ی جمعه به مردم فرمود: «ای مردم! شما پیاز و سیر می‌خورید که بوی بدی دارند؛ من، رسول‌اللهجرا دیدم که وقتی بوی آن را از کسی می‌شنید، دستور می‌داد که او را از مسجد به سوی بقیع بیرون کنند»؛ یعنی اگرچه اخراجش از مسجد کافی بود، اما برای این‌که تنبیهش نمایند، او را تا بقیع، از مسجد دور می‌کردند. سپس عمر فاروقسدر ادامه فرمود: «کسی که می‌خواهد پیاز و سیر بخورد، باید بویشان را با پختن از میان ببرد». از این روایت چنین برداشت می‌شود که سیر و پیاز، حرام نیستند و برای انسان رواست که سیر و پیاز بخورد؛ اما کسی که سیر و پیاز خورد، نباید برای نماز جماعت یا حضور در کلاس درسی که در مسجد برگزار می‌شود، به درون مسجد برود؛ زیرا فرشتگان از بوی بد سیر و پیاز اذیت می‌شوند.
هم‌چنین علما گفته‌اند: کسی که دهانش بوی بد می‌دهد، نباید پیش از زدودن بوی بد، وارد مسجد شود؛ زیرا علت اذیت شدن فرشتگان است، به‌قوت خود باقی‌ست.
حال اگر کسی چیزی بخورد که بوی بد می‌دهد و سپس بویش رفع شود، آیا ورودش به مسجد رواست؟ می‌گوییم: آری؛ در صورتی‌که بوی دهانش به‌کلی از میان برود، ایرادی ندارد که شخص وارد مسجد شود؛ زیرا مدار حُکم بر وجود و عدم وجودِ علت است؛ اما آیا رواست که کسی بدین قصد که به مسجد نرود، سیر و پیاز بخورد؟ می‌گوییم: خیر؛ برای انسان روا نیست که خودش برای اسقاط واجبی چون نماز جماعت، زمینه‌سازی کند؛ ولی اگر اشتهای خوردن سیر و پیاز داشت، روشن است که خوردن سیر و پیاز، مباح می‌باشد؛ ولی تا زمانی که بویش نرفته است، نباید به مسجد نزدیک شود.
***