فصل نخست عقیدۀ شیعه در مورد قرآن كريم
در این فصل ـ به یاری خداوند ـ به توضیح و تبیین دیدگاه شیعه در مورد قرآن کریم خواهیم پرداخت. ابتدا به دیدگاه آنان در مورد حجیت قرآن و خروج آنها از اجماع مسلمین میپردازیم؛ زیرا شیعیان ادعا میکنند که قرآن، بدون وجود قیم ـ یعنی یکی از دوازده امامـ حجت نیست؛ همچنین معتقدند که علم قرآن، نزد ائمه است و شناختش تنها به آنان اختصاص دارد؛ نیز پندارشان بر این است که سخنِ امام، عامِ قرآن را خاص و مطلق آنرا مقیّد میسازد. پس از آن، به اعتقادشان در تأویل قرآن خواهیم پرداخت و بحث را با این باور آنان شروع میکنیم که میگویند: «قرآن یک معنای باطنی دارد که جز ائمه کسی آنرا نمیداند» و اينكه معتقدند: «بخش عمدۀ قرآن، دربارۀ ائمه و دشمنانشان نازل شده است». در مرحله بعد، دیدگاه آنان در مورد نصوص قرآن را بررسی خواهیم کرد تا دریابیم آیا آنان معتقد به نقص و تحریف در قرآن هستند یا خیر. و این درحالی است که علمای شیعه قرآن را مخلوق [و حادث] میدانند و در این باره موافق رأی معتزلهاند؛ و بعداً در فصل اعتقاد شیعه در مورد اسماء و صفات، به این مسئله خواهیم پراخت؛ انشاءالله.
شیعه در کتابهای خود ادعای مشهوری دارد که تاکنون کسی را ندیدهام به طور ویژه به بررسی آن پرداخته یا بدان اشارهای کرده باشد؛ و آن ادعای نزول کتابهای آسمانی بر ائمه است. این مسئله، چنان مخفی و پوشیده باقی مانده که برخی از پژوهشگران مانند گولدزیهر، محبالدین خطیب و احسان الهی ظهیر، مسئله «ادعای نزول کتابهای آسمانی بر ائمه» را با موضوع «ادعای تحریف قرآن» که به شیعه نسبت داده میشود، اشتباه گرفتهاند. همچنین شیعیان ادعا میکنند که همۀ کتابهای نازلشده بر پیامبران، نزد ائمه موجود است [۴۶۶]. این موضوع را به این علت مطرح کردم که تصور مجموع عقاید شیعه در مورد قرآن آسان باشد. علاوه بر این، تا جایی که اطلاع دارم، عقاید اثناعشریه در مورد قرآن کریم تاکنون به این صورت کامل و جامع مورد توجه قرار نگرفته بود؛ و علمای معاصر در این باره بیشتر به موضوع ادعای شیعه دربارۀ نقص و تحریف قرآن پرداختهاند. در خلال بحث خواهیم دید که این مسئله، به دنبال آنچه شیعیان افراطی و متعصب در مورد آن گفتهاند، از خَلط مبحث و عمومیسازیِ مطلب در امان نمانده است.
***
[۴۶۶] بعداً در بحث «ایمان به کتابهای آسمانی» که یکی از ارکان ایمان است، به این دو موضوع خواهیم پرداخت.