دیدن خدا در خواب
آیا می‌توان خدا را در خواب دید:
جواب:
در این سوال: ما یک حدیث به چند طرق روایت می‌کنیم: اوّل حالت خواب پیامبرج. دوم جمله: «فبأحسن صورة،سوم جمله: أتاني الليلة آت من ربي» جمله اخیر مسئله را حل نموده و هیچ سؤالی و اعتراض بر اهل سنت وارد نمی‌شود. دوم: این مورد در خواب و در عالم رؤیا بوده و نیاز به تعبیر دارد زیرا که خواب بیننده غیر متشکل را متشکل و متشکل را بغیر شکله می‌بیند. سوم: جمله: «أحسن صورة» صراحتاً دلیل بر صورت حقیقی الله تبارک ندارد بلکه احتمال دارد بر حالت خوبی خواب دیده باشد. ای حال «کوني في أحسن صورة وصفة من غاية إنعامه ولطفه علي» اگر مرجع صوره خدا باشد پس به معنی علامت است به این معنی: «صورة الشي ما يتميز به عن غيره سواء کان عين ذاته أو جزءة الـمميز له عن غيره أو صفته الـمميزة». چنانکه کلمه صورت بر جثه اطلاق می‌شود بر معانی هم استعمال می‌گردد مثلا گفته می‌شود: «صورة الـمسئلة کذا، یا: صورة الحال کذا». پس مراد از صوره در این حدیث (والله اعلم) ذات مخصوص و منزّه از «مما ثلتاز ماسواي الله تعالى». است «الطيبي والتوربشتي، مرقاه» اما در نزد سلف حدیث صحیح در اوصاف الله تعالى به همان عبارتی که واردات قبول و به آن ایمان دارند: «من غير تکييف ولاتشبيه ولا تعطيل والإيمان به من غير تأويل له مع الاعتقاد بأن الله (تعالى) لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ» [۴۲۶].
اما علماء اهل سنت نیز خدا را در خواب می‌بینند [۴۲۷].
جواب:
این موضوع و استناد جناب نجمی نه ثبوت صحیح دارد و نه حجّت. و باید این را به مذهب جمهور علماء اهل سنت نسبت دهند اقوال شاذ و نادر و بی‌سند اعتباری ندارد. از صحابه و تابعین بزرگ اهل سنت چنین چیزی با سند صحیح نیامده فقط همان یک رؤیت خوب و جمله: «في أحسن صورة» .در یک روش: «وآتاني اللية آت من ربي». در یک روایت آمده و بگفته ترمذی صحیح است.
لازم به تذکر است که جناب سید محمد عظیمی جزوه‌ی بنام: (خدا در آیین وهابیت) به چاپ رسانیده و در صفحه ۱۳ دروغ شاخداری را به شیخ ناصرالدین آلبانی/نسبت داده که ایشان جمله ساختگی «شابا موفرا رجلاه في خضرة، عليه نعلان من ذهب علي وجه فراش من ذهب». را صحیح گفته جوانی بود دارای موهای بلند در سبزه‌زاری ایستاده نعلینی از طلا بها و توری از طلا به صورت داشت [۴۲۸]. حالا بنده همان حدیث و قول شیخ آلبانی را برای خوانندگان عزیز نقل می‌کنم: «نعيم بن حماد و يحيي بن سليمان... أن مروان بن عثمان حدّثه عن عمارة بن عامر عن أم‌الطفيل امرأة أبي بن کعب قالت: سمعت رسول الله جيقول: رأيت ربي في الـمنام في أحسن صورة». وذکر کلاماً: آلبانی می‌گوید: حدیث صحیح «ماقبله، وإسناده ضعيف مظلم ... ومروان بن عثمان الرزقي ضعيف کما في التقريب». و از حافظ ابن حجر نقل نموده که این متن منکر است [۴۲۹]. مروان بن عثمان را ابوعبدالرحمن بسیار جرح نموده و عماره بن عامر یا ابن عمیر مجهول و ضعیف است [۴۳۰]. نعیم بن حماد؛ ابن عدی گفته که حدیث می‌سازد و ابن معین هم او را جرح نموده [۴۳۱].
[۴۲۶] تحفة الاحوذي، شرح ترمذی: ج ۴، ص ۱۷۳. [۴۲۷] سیری در صحیحین: ص ۱۲۳. [۴۲۸] السنة ابن ابي عاصم: برقم ۴۷۱. [۴۲۹] السنة ابن ابي عاصم: ج ۱، ص ۲۰۵، رقم ۴۷۱. [۴۳۰] ميزان الاعتدال: ج ۳، ص ۱۷۷. [۴۳۱] تاریخ بغداد: ج ۱۳، ص ۳۱۱-۳۱۲ و لئالی: ص ۲۸-۲۹، ج ۱، تنزيه الشريعة: ج ۱، ص ۱۴۵، الفوائد الـمجموعة: ص ۴۴۸ و ۴۴۹ والـموضوعات ابن جوزي: ج ۱، ص ۸۱.