مقدمه چاپ اول
الحمد لله و الصلوة و السلام علی رسول الله و علی آله وصحبه.
امیدوارم بتوانید کتاب «غم مخور» را بخوانید و از آن استفاده نمایید؛ البته باید قبل از خواندن این کتاب، آن را با منطق درست و عقل سالم و فراتر از آن، با مقیاس کتاب و سنت ارزیابی کنید.
پیش داوری و حکم نمودن درباره چیزی قبل از آگاهی یافتن از آن، ستم است؛ همینطور فتوا دادن و اظهار نظر کردن قبل از اطلاع از موضوعی و پیش از اندیشیدن دربارهاش و یا قبل از شنیدن ادعا و دیدن حجت و خواندن دلیل، ستم بر معرفت است.
مطالب این کتاب را در مورد کسانی به رشته تحریر درآورده ام که اندوه و بلایی، آنها را فراگرفته یا آشفتگی و رنجی، خواب از چشمانشان ربوده است. اینک که همه ما به این واقعیت دردناک گرفتار هستیم، کوشیدهام تا فشرده و چکیده تلاش فکری نخبگان و سرآمدان را در درمان دل خونین و رنج دیده و روح خسته و تن اندوهگین در قا لب آیات و اشعار، بیان حالتها و اندرزها و نکات و سخنانی از اینجا و آنجا و ذکر پارهای از مثالها و داستانها ارائه دهم.
این کتاب، میگوید: شاد وخوشبخت باش؛ خوشبین و آرام باش. بلکه میگوید: زندگی را آنگونه که هست، باید با رضامندی و طیب خاطر سپری کرد. این کتاب، اشتباهاتمان را در تعامل با سنتهای زندگی و در رفتار با مردم، اشیا و زمان و مکان تصحیح مینماید و از پافشاری بر درگیر شدن با زندگی، مخالفت با قضا و قدر، مبارزه با شیوه و برنامه حیات و نیز از بیاعتنایی بیدلیل، به شدت باز میدارد؛ بلکه از نزدیک صدایت میزند که سرنوشت خوبی خواهی داشت؛ مطمئن باش و به خودت و به آنچه که داری، اعتماد کن؛ برای شکوفایی استعدادهایت بکوش و رنجها و ناگواریهای زندگی و خستگیهایش را فراموش کن. از اینرو میخواهم در آغاز کتاب مسایل مهمیرا به خواننده گرامیگوشزد نمایم که عبارتند از:
• هدف از این کتاب باز گرداندن سعادت وآرامش و گشودن دروازه امیدواری و خوشبینی به زندگی افراد است تا به آیندهای درخشان امیدوار باشند. همچنین منظور این است که مردم، مهربانی خداوند و آمرزش او را به یاد آورند، اضطراب و آشفتگی را برای آینده بگذارند و نعمتهای الهی را همواره به خاطر داشته باشند.
• این کتاب، تلاشی است برای دور نمودن غم و اندوه و از میان بردن رنج، آشفتگی و ناامیدی و احساس شکست.
• در این کتاب، آیات قرآنی، احادیث نبوی، مثالهای گوناگون، داستانها و اشعار و گفتههایی از فرزانگان، پزشکان و ادیبان جمع آوری نمودهام.
• همچنین در این کتاب پارهای از تجربههای مفید، دلایل قاطع و سخنانی گیرا و جذاب آوردهام. از اینرو این کتاب تنها یک موعظه، یک سرگرمی فکری و یا یک طرح و راهبرد محض نیست؛ بلکه دعوتی مصرانه برای سعادت و خوشبختی شماست.
• این کتاب، برای مسلمانان و غیرمسلمانان نگاشته شده است؛ بنابراین در پرتو آیین راستین الهی که دین فطرت است، احساسات انسانها را مورد توجه قرار داده و رعایت نمودهام.
• در این کتاب مطالبی میبینید که از شرقیها و غربیها نقل شده است؛ لذا امیدوارم در این باره مورد سرزنش قرار نگیرم. چرا که حکمت، گمشده مؤمن است؛ هر جا که آن را بیابد، از دیگران به آن سزاوارتر است.
• برای راحتی خواننده و بدین منظور که مطالعهاش، مستمر و فکرش، بهم پیوسته و جمع و جور باشد، از افزودن پانوشت به کتاب خودداری کرده و منابع مطالب نقل شده را در متن کتاب گنجاندهام.
• در نقل مطالب، فقط به ذکر منابع اکتفا نموده و شماره صفحه را ذکر نکردهام؛ در این روش به شیوه برخی از پیشینیان عمل کردهام؛ زیرا به نظر من، این روش، برای خواننده مفیدتر و آسانتر است.
• در این میان گاهی مطالب را با اندکی تصرف نقل نموده و گاهی متن آن را بطور کامل ذکر کرده و یا برداشت شخصی خود را از کتاب یا مقاله منبع، بیان داشتهام.
• موضوعات متنوعی را در این کتاب ارائه داده و از بخش بندی آن، خودداری کردهام؛ ترتیب موضوعی این کتاب، بدین صورت است که مباحث متنوعی در یک موضوع مطرح شده و رشته سخن، از یک گفتار به گفتار دیگر انتقال یافته و گاهی همان سخن، در جاهای دیگر تکرار شده تا بیشتر مورد توجه و بهره خواننده قرار بگیرد.
• برای پرهیز از تکرار و برای آنکه خواننده خسته نشود، شماره آیات یا تخریج احادیث را بیان نکردهام؛ البته اگر حدیثی ضعیف باشد، ضعف آن را ذکر کردهام و چنانچه حدیثی، صحیح یا حسن باشد، صحت و حسن آن را بیان نموده یا سکوت کردهام.
• گاهی خواننده میبیند که بعضی مفاهیم به صورتهای مختلف و شیوههای متنوعی تکرار شدهاند؛ این کار را برای آن کردهام که چون مطلبی، بیش از یکبار و به صورتهای گوناگونی ارائه شود، بهتر در ذهن جای میگیرد؛ چنانچه اندکی تأمل و اندیشه در قرآن، این موضوع را روشن و نمایان میکند.
با این مقدمه، این کتاب را تقدیم خوانندگان گرامی میکنم و امیدوارم که مطالب شایسته، داروهای درست و دیدگاههای صحیح ارائه شده در آن، مورد استفاده قرار بگیرد. بنده، در این کتاب برای همه سخن گفتهام و همگان، مورد خطاب من میباشند. مخاطب من فقط یک گروه یا نسل مشخص و یا مردم یک کشور نیستند؛ بلکه این کتاب، برای همه آنهایی است که میخواهند خوشبختتر زندگی کنند.
ورصعت فیه الـدر حتی ترکتـه
یضیء بلا شمس ویسری بلا قمر
«و در آن چنان گوهر آراستم که بدون خورشید روشنایی میدهد و بدون ماه نورافشانی میکند.
فـعینـاه سحــر والجبیـن مهند
ولـله در الرمش والجید والحور
«چشمانش افسونگر و پیشانیش همچون شمشیر آب دیده؛ آفرین به این پلکهای زیبا و گردن دراز و به این همه زیبایی».
عائض بن عبدالله القرنی
۲۶/۴/۱۴۱۵هـ.ق