زندگی پاکیزه
قطعاً بزرگترین عامل سعادت، ایمان به پروردگار جهانیان است؛ دیگر اسباب خوشبختی مورد بحث در این کتاب، فوایدی هستند که انسان بیایمان، به هیچ عنوان از آنها سودی نمیبرد و تنها زمانی نصیب انسان میشوند که انسان، ایمان داشته باشد؛ از اینرو انسان بیایمان، نباید خودش را در چنین مسایلی خسته کند.
اصل کلی سعادت، ایمان به خداوند به عنوان پروردگار و به محمد جبه عنوان پیامبر و به اسلام به عنوان دین میباشد.
اقبال میگوید:
إنما الکافـر حیـران له الآفـاق تیـه
وأری المؤمن کوناً تاهت الآفاق فیه
«کافر، حیران است و کرانهها، همه، میدانی برای سر گردانی او هستند و اما مؤمن را وجودی میبینم که کرانهها در آن حیرانند».
بزرگتر و بهتر از این سخن، فرموده پروردگار متعال است که میفرماید: ﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗۖ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ٩٧﴾[النحل: ۹۷] «هر مرد و زن مؤمنی که کار شایسته انجام دهد، به او زندگی پاکی میدهیم و پاداش آنان را بهتر از آنچه که میکردهاند، خواهیم داد».
در اینجا دو شرط، برای زندگی پاک ذکر شده است: ایمان به خداوند و عمل صالح؛ ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا ٩٦﴾[مریم: ۹۶] «بیگمان کسانی که ایمان میآوردند و کارهای شایسته انجام میدهند، خداوند مهربان، ایشان را دوست میدارد و (آنان را برای مردم عزیز میگرداند)».
ایمان و عمل صالح، دو فایده دارند: زندگی پاکیزه در دنیا و آخرت و پاداش بزرگ نزد خداوند متعال. ﴿لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ﴾[یونس: ۶۴] «آنان را در زندگی دنیا و آخرت مژده باد».