ای انسان! غم مخور
ای انسان! ای کسی که از زندگی خسته شدهای و روزگار، بر تو تنگ گشته و تلخیها، زندگی را برایت ناگوار نموده! بدان که پیروزی، نزدیک است و بعد از سختی، آسانی خواهد آمد. لطف و مهری پنهانی، تو را از هر سو فرا گرفته و آیندهای درخشان و زیبا و سرشار از موفقیت در انتظار توست. ﴿وَعۡدَ ٱللَّهِۖ لَا يُخۡلِفُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُ﴾[الروم: ۶] «این، وعده خداوند است و خداوند، خلاف وعده نمیکند».
تنگنایی که در آن قرار داری، رفع خواهد شد و بلا، سایه شوم خود را دور خواهد کرد و به دنبال آن زیبایی و آرامش، فرا خواهد رسید؛ ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَذۡهَبَ عَنَّا ٱلۡحَزَنَۖ﴾[فاطر: ۳۴] «ستایش خداوندی را سزاست که غم و اندوه را از ما دور کرد».
ای انسان! زمان آن فرا رسیده که شک و تردید خود را با یقین، مداوا کنی و ضمیر و وجودت را سرشار از حقیقت نمایی و افکار منحرف و کج اندیشی را به وسیله هدایت، اصلاح نمایی و اضطراب و ناآرامی را با اندیشه و رفتارِ درست اصلاح کنی. زمان آن فرا رسیده که با درخشش سپیده دم و نور صبحگاهی، تاریکیهای اندوه از تو دور شوند و تلخی و ناامیدی، با شیرینی ورضامندی از بین برود؛ زمانآن فرا رسیده که شب ظلمانی فتنهها، به وسیله نوری که تمام ظلمتها را میبلعد، روشن و منور گردد. ای مردم! آن سوی بیابان خشک، سرزمینی آرام بخش و سرشار از طراوات و سرسبزی است. بر قله کوه مشقت و رنج، بهشتی زیبا و پرگل است که باران، به زیبایی آن افزوده و بوی عطر آگینِ خوش بینی از هر سو به مشام میرسد.
تو را به سپیده دم مژده میدهم ای کسی که خواب از چشمانت پریده و روی به شب میکنی و فریاد سر میدهی که ای شب طولانی! کی تمام میشوی؟ ﴿أَلَيۡسَ ٱلصُّبۡحُ بِقَرِيبٖ ٨١﴾[هود: ۸۱] «آیا سپیده دم نزدیک نیست؟»
تو را مژده میدهم به صبحی که تو را آکنده از نور و شادمانی میگرداند، ای کسی که غم و اندوه، درک و هوشت را از دستت گرفته است! اندکی صبر کن؛ به زودی از کرانه غیب راه حلی به استقبال تو میآید و طبق سنتهای ثابت و راستین زندگی، موفقیت و نجات، تو را به آغوش خواهد گرفت.
ای کسی که چشمانت پر از اشک است! اشکهایت را پاک کن؛ بگذار پلکهایت استراحت کنند؛ آرام و خونسرد باش و بدان که آفریننده جهان، کارساز و یاور توست و تو را با لطف خود مورد عنایت قرار خواهد داد؛ بدان که تقدیر الهی رقم خورده و چیزهایی برایت انتخاب شده است و لطف الهی، تو را فرا خواهد گرفت؛ تشنگی مشقت، از بین خواهد رفت و رگها و پوستهایی که زیر فشار سنگین غم و اندوه خشکیدهاند، با آب رحمت شاداب خواهند شد و جان خواهند گرفت و از همه بالاتر اینکه پاداش تو نزد خداوندی که هیچ تلاشی نزد او به هدر نمیرود، ثبت می گردد.
اطمینان داشته باش که تو با کسی داد و ستد میکنی که برکارش توانا و با بندگانش مهربان است و تدابیر او زیبا میباشد.
مطمئن باش که فرجام، خوب و نتیجه، آرام بخش خواهد بود.
بعد از فقر، توانگری و پس از تشنگی، سیرابی است، بعد از جدایی به هم رسیدن و پس از هجران، زمان وصال است و بعد از بیخوابی، خواب آرام میآید. ﴿لَا تَدۡرِي لَعَلَّ ٱللَّهَ يُحۡدِثُ بَعۡدَ ذَٰلِكَ أَمۡرٗا ١﴾[الطلاق: ۱] «تو نمیدانی؛ شاید خداوند، بعد از این، کار تازهای پدید آورد».
لمعت نارهم وقد عسعس الليـ
ـل ومل الحادي وحار الدليل
«آتش آنها درخشید و حال آنکه شب فرا رسیده و کسی که آواز حدی را برای حرکت شتران سرمیدهد، خسته شده و راهنمای کاروان، حیران گشته است».
فتأملــتها وفـكري من البـيـ
ـن عليـل وطـرف عيني كليل
«در آن فکر کردم و اندیشهام، بیمار است و چشمانم، خسته».
وفـؤادي ذاك الفؤاد المعـنی
وغـرامي ذاك الغـرام الدخيل
«و دل من، دلی است که افکار در آن خطور میکنند و عشق من، عشقی است بیگانه و ناآشنا».
وسـألنا عن الوكيل المرجي
لـلمـلمات هـل إليــه سبيــل؟
«و از کارسازی که هنگام مصیبتها به او امید میبندند، پرسیدیم که آیا راهی به سوی او هست»؟
فوجدناه صاحب الملك طراً
أكرم المجـزلين فرد جليــل
«پس او را صاحب پادشاهی یافتیم و او، بهترین بخشندگان و تنها بزرگوار است».
ای کسانی که با گرسنگی و درد و فقر و مشقت، شکنجه میشوید! شما را مژده میدهم که روزی سیر و شاد و خوشبخت خواهید شد و تندرستی و سلامتی خود را باز خواهید یافت: ﴿وَٱلَّيۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ ٣٣ وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ ٣٤﴾[المدثر: ۳۳- ۳۴] «سوگند به شب چون پشت میکند و سوگند به صبح چون روشنایی میبخشد».
فــلا بـد للـيل أن ينــجلـي
ولا بــد للـقيـد أن ينكـسر
«شب حتماً روشن میشود و زنجیر حتماً پاره میگردد».
ومن يتهيـب صعود الجبـال
يعش أبـد الـدهر بين الحفـر
«هرکس از بالا رفتن از کوهها بترسد، همیشه و همواره در میان چالهها زندگی خواهد کرد».
بنده باید به پروردگارش گمان نیک داشته باشد و منتظر لطف و فضل او باشد و به لطف او امید ببندد.
هرچه را که خدا بخواهد، فقط کافی است که به آن بگوید: پدید آی و آن چیز، فوراً پدید خواهد آمد؛ پس شایسته است که به وعدههای چنین خدایی اعتماد داشته باشیم. سود و فایده را کسی جز او نمیآورد و ضرر و زیان را کسی جز او نمیتواند، دور نماید؛ در هر نفسی لطف او نمایان است و در هر حرکتی حکمتی میباشد و در هر لحظهای موفقیتی فرا میرسد؛ خداوند، بعد از شب صبح را قرار داده و پس از قحطسالی باران را میفرستد؛ نعمت میدهد تا بندگان، سپاس او را بجای آورند و بندگان را به بلا گرفتار میکند تا کسی را که شکیبایی میورزد، مشخص کند. به بندگانش نعمتها میبخشد تا او را ستایش کنند و بلا و مصیبت میآورد تا او را به فریاد بخوانند؛ پس بنده باید ارتباط خود را با او قوی نماید و زیاد از او بخواهد: ﴿وَسَۡٔلُواْ ٱللَّهَ مِن فَضۡلِهِۦ﴾[النساء: ۳۲] «از خداوند، لطف و فضل او را بجویید». ﴿ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًۚ﴾[الأعراف: ۵۵] «پروردگارتان را آهسته و با زاری بخوانید».
لو لم ترد نيل ما أرجـو وأطلبه
من جود كفك ما علمتني الطلبا
«اگر دستیابی به آنچه را که از جود و بخشش تو میخواهم، نمیخواستی، طلب کردن و درخواست نمودن را به من نمیآموختی».
علاء بن حضرمیسبه اتفاق بعضی از اصحاب ش در بیابان بود که آبشان تمام شد و نزدیک بود بمیرند. علاءسپروردگارش را صدا زد و از خداوند شنوا و اجابت کننده کمک خواست و او را به فریاد خواند: ای خداوند بزرگ و والا!ای فرزانه! ای بردبار!
آنگاه باران در آن لحظه شروع به باریدن کرد؛ آنها، آب نوشیدند، وضو گرفتند، غسل کردند و به چارپایان خود آب دادند: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِي يُنَزِّلُ ٱلۡغَيۡثَ مِنۢ بَعۡدِ مَا قَنَطُواْ وَيَنشُرُ رَحۡمَتَهُۥۚ وَهُوَ ٱلۡوَلِيُّ ٱلۡحَمِيدُ ٢٨﴾[الشوری: ۲۸] «و خداوند، آن کسی است که باران را میفرستد بعد از آنکه ناامید شدهاند؛ و رحمت خویش را میگستراند و او، کارساز ستوده است».