خودت را محاسبه کن
دفترچه یادداشتی برای خود تهیه کن و پیش خود نگه دار تا بوسیله آن خودت را محاسبه کنی و نکات منفی خویش را به یاد آوری و زندگیت را با رفع کاستیهایت، سپری نمایی. عمرسمیگوید: خودتان را محاسبه کنید پیش از آنکه محاسبه شوید و خود را بسنجید قبل از آنکه سنجیده شوید و خود را برای قیامت آماده نمایید.
روزانه سه اشتباه در زندگی ما تکرار میشود:
اول: ضایع کردن وقت.
دوم: سخن بیهوده گفتن؛ در حدیث آمده است: «از خوبی اسلام شخص است که کارهای بیهوده را رها کند».
سوم: توجه بیمورد و بیش از حد به مسایل پیش پاافتاده مانند گوش دادن به شایعات و سخنان بیاساس، توجه به توقعات و انتظارات نابجا و اهتمام ورزیدن به توقعات و خیالات افراد وسواس و خیال باف و نیز نگرانی از غم و اندوه آینده و ناراحتی فعلی؛ این امر، یکی از موانع سعادت و آرامش خاطر است.
شاعری میگوید:
ألا عم صباحاً أیها الطلل البالی
وهي یعمن من کان في العصر الخالی
«صبح بخیر ای تپههای خشک! آیا پیشینیان، صبح خوبی بسر کردند»؟
وهـل یعـمـن إلا سـعیــد مـنـعــم
قلــیل الهمــوم لا یبـیـت بأوجــال
«تنها کسی، شب را به صبح میرساند که اندوه کم دارد و شب را با هراس و ترس نمیگذراند».
پیامبر جبه عمویش عباسسدعایی آموخت که سعادت هر دو جهان را در بر دارد: «اللهم إني أسألك العفو والعافیة»«بار خدایا! عفو و تندرستی را از تو میخواهم». این، دعای جامعی است که خیر دنیا و آخرت در آن خواسته شده است؛ ﴿فََٔاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ ثَوَابَ ٱلدُّنۡيَا وَحُسۡنَ ثَوَابِ ٱلۡأٓخِرَةِۗ﴾[آل عمران: ۱۴۸] «پس خداوند، پاداش دنیا و بهترین پاداش آخرت را به آنها داد». ﴿فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ ١٢٣﴾[طه: ۱۲۳] «پس گمراه نمیشود و بدبخت نمیگردد».