مقدمه
الحمد لله رب العالمين، حمداً طيباً مباركاً فيه، وأفضل الصلاة وأتم التسليم على سيدنا محمد النبي الأمي، وعلى آله وصحبه أجمعين.
ما در زمان و شرایطی زندگی می‌کنیم که دانش مادی بشری به صورتی بسیار گسترده پیشرفت نموده، وسایل رفاهی متنوعی را برای انسان تولید کرده، بر دوام در راه پیشرفت گام برمی‌دارد، و هر روز محصول جدیدی را عرضه می‌نماید.
پیامد این گام‌های سریع در میدان پیشرفت مادی، شتاب انسان برای به دست‌آوردن وسایل رفاهی روز و استفاده از آن‌ها است، اما هیچگاه به آن آرزوی خویش دست نخواهد یافت، زیرا محصولات و امکانات جدید بدون توقف به بازارها عرضه می‌شوند!
شتاب در تولید که شتاب در مصرف را هم در پی دارد! پیامد این پدیده حالت حرص ولع فراگیر است، زیرا که تولیدکننده مدام در پی عرضۀ کالای جدید است و مصرف‌کننده را به دنبال تهیه تولیدات تازه به دنبال خود می‌کشاند.
چیزی که در این میدان شگفتی برانگیز می‌باشد این است که هیچکدام از آنان نمی‌توانند برای تازه‌نمودن نفس خویش حتی اندکی هم توقف کنند و کوتاه بیایند.
پیشرفت مادی بشر امروزی با بالارفتن آمار گونه‌های مختلف بیماری و ظهور انواع متفاوتی از بیمارهایی که انسان پیشتر با آن‌ها آشنایی نداشته، همراه است! پدیده‌ای که آن را حاصل طبیعی پیشرفت و تمدن مادی می‌دانیم و هر روز خبر کشف نوع جدید از بیماری را می‌شنویم!
فعالیت شبانه‌روزی آزمایشگاه‌ها و مراکز پزشکی و بهداشتی در مورد کشف داروهای جدید که بیمارهای جدید!؟ را معالجه کند، آن سازمان‌ها را هم در راهی شتاب‌آلود و حرص و ولعی از نوعی دیگر قرار داده است!
بیماری‌های قلبی – همچون دیگر اعضای بدن – بیشتر و گسترده‌تر شده و میزان مبتلایان به آن به ارقام سرسام‌آوری رسیده است. این وضع و حال انسان امروزی است.
اهتمام بیشتر به بیماری‌های قلبی به این علت است که قلب مرکز و محور اصلی جسم انسان است و عضوی است که چنانچه سالم و تندرست باشد همه تن سالم و در صورتی که بیمار و ناسالم باشد همه‌ی جسم به بیماری مبتلا خواهد گردید، و تمامی اعضا از آن تأثیرپذیرند. اما بیماری دیگر اعضا موضعی است و به همان عضو محدود می‌باشد.
تعداد پزشکان متخصص و جراحان قلب بسیار افزایش یافته‌اند و داروهای فراوانی برای مداوای بیماری‌های آن تولید گردیده، و بر اثر جراحی‌های پیشرفته تا حدودی دردها و بیماری‌های آن کاهش پیدا نموده است.
این وضع و حال قلب انسان‌ها در عصر حاضر است!
اما نباید فراموش کنیم که انسان – غیر از قلب مادی – دارای قلب غیر قابل رؤیت دیگری است که نقش و اهمیت آن به هیچ وجه کمتر از قلبی که در مورد آن سخن گفتیم نیست، همان قلبی است که قرآن آن را مورد خطاب قرار داده و در آیات بسیاری در باره آن سخن گفته است.
زمانی که از کارافتادن قلب مادی به مرگ و از دست‌دادن زندگی منجر می‌شود، تباهی و تلف قلب دیگر به مرگ همه جانبه انسانیت انسان و از دست‌دادن سربلندی دنیا و سعادت عقبی منتهی می‌شود. و همانی خواهد شد که قرآن در مورد آن می‌گوید:
﴿خَسِرَ ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةَۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡخُسۡرَانُ ٱلۡمُبِينُ ١١﴾[الحج: ۱۱].
«هم دنیا و هم آخرت را از دست داده، این همان زیان آشکار است».
اهمیت بحث و بررسی در مورد قلب غیر قابل رؤیت از همین جا ناشی می‌شود.
مشکل اساسی در ارتباط با قلب این است که صاحب آن متوجه بیماریش نمی‌شود، زیرا همچون قلب ظاهری و مادی دارای عوارض و تأثیراتی ظاهری بر روی جسم نیست.
به همین خاطر گاهی قلب غیر مشهود بدون آن که صاحبش متوجه بشود به بیماری‌های مزمن و خطرناکی مبتلا می‌شود.
در این رابطه وظیفه عالمان است که در میدان گسترش آموزش‌های بهداشتی و سلامتی معنوی و دادن آگاهی به مردم و بالابردن بصیرت ایشان به امور خویش و جلوگیری از مبتلاشدن آنان به بیماری‌های غیر محسوس قلبی و شخصیتی به مسئولیت خود عمل کنند... و عالمان مسلمان در گذشته به خوبی به این مسؤولیت خود توجه داشته‌اند.
هرچند که متخصصان بیماری‌های قلبی از این نوع در زمان ما اندک‌اند، اما درهای مطب پزشکان و کارشناسان گذشته همچنان باز است و بر دوام بدون هیچگونه چشم‌داشتی به معاینه و معالجه‌کنندگان خود ادامه می‌دهند و در این راه چشم‌شان تنها به اجر الهی دوخته است و بس، و برای توجه بیشتر مردم کتاب‌ها و جزوات لازم را در دسترس همگان قرار داده‌اند.
برخی از آن متخصصان دلسوز که مطب‌هایشان همچنان بر روی مراجعه‌کنندگان باز است، عبارتند از:
حسن بصری، حارث محاسبی، جنید بغدادی، امام محمد غزالی رحمهم الله و بسیاری دیگر...
امام ابن القیم/نیز یکی از آن متخصصان و پیشگاهان نامدار در این میدان است که بسیاری از عالمان و بزرگان به خبرگی و درایت و معرفت او شهادت داده‌اند.
شایسته است که با هدف استفاده از دانش و خبرگی او به مطبش مراجعه کنیم و بهره‌ی لازم را از او برگیریم.
همین هدف سبب اهتمام من به جمع‌آوری و آماده‌گردانیدن مطالب این کتاب گردید.
امیدوارم که خداوند متعال این کارم را خالص گرداند و مورد قبول خویش قرار بدهد. زیرا بهترین بارگاه برای درخواست و دعا بارگاه با عظمت خداوند است.
وصلى الله على سيدنا محمد وعلى آله وصحبه وسلم
۶ شوال سال ۱۴۲۱ هـ
۱ / ۱ / ۲۰۰۱م
صالح احمد الشامی