قرآن داروی دلها:
خداوند متعال میفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَتۡكُم مَّوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَشِفَآءٞ لِّمَا فِي ٱلصُّدُورِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ ٥٧﴾[یونس: ۵۷].
«ای مردم! به راستی اندرز (و هدایتی) از سوی پررودگارتان برای شما آمده است که شفای آن (بیماریهایی است) که در سینهها قرار دارند و برای مؤمنین مایهی هدایت و رحمت است».
قرآن درمان شفابخش دلها از بیماری جهالت و گمراهی است، زیرا علم و هدایت درمان بیماری ناآگاهی و جهالت، و رشد و هدایت درمان گمراهی و ضلالتاند.
خداوند متعال پیامبرش را از این دو مرض و بیماری مصون و منزه فرموده است:
﴿وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ ١ مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ﴾[النجم: ۱- ۲].
«سوگند به آن ستاره آنگاه که غروب میکند! دوست شما (محمد) گمراه و منحرف نشده و راه خطا را در پیش نگرفته است».
رسول خدا نیز جانشینان خود را به علم و هدایت توصیف نموده و فرموده است:
«عَلَيْكُمْ بِسُنَّتِى وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ مِنْ بَعْدِى» [۱۰].
«بر شماست که از سنت من و سنت جانشینان رشد و هدایت یافته و هدایتگر پس از من تبعیت کنید».
خداوند متعال کلام خویش را نصیحتی برای عامه مردم و هدایت و رمتی برای اهل ایمان و شفابخش درد دلها قرار داده است. هرکس از قرآن برای بهبودی بیماریهای فکری، اخلاقی و عملی خود بهره بگیرد، مشکل و بیماری او برطرف میشود و هرکس این چنین نکند مصداق کلام شاعری است که میگوید:
فإذا بل من داء به ظن أنه
نجا وبه الداء الذي هو قاتله
«هرگاه از بیماری که دارد شفا پیدا کرد، گمان میکند که نجات پیدا کرده است، اما نمیداند که از بیماری کشنده دیگری رنج میبرد».
خداوند متعال میفرماید: ﴿وَنُنَزِّلُ مِنَ ٱلۡقُرۡءَانِ مَا هُوَ شِفَآءٞ وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ ٱلظَّٰلِمِينَ إِلَّا خَسَارٗا ٨٢﴾[الإسراء: ۸۲].
«ما از قرآن آنچه را نازل میکنیم که وسیله بهبودی و رحمت برای مؤمنین است، اما برای ستمکاران جز زیان چیزی را نمیافزاید».
رأی استوارتر این است که حرف «من» در این آیه برای «بیان جنس» است، زیرا قرآن همهاش برای اهل ایمان شفا و رحمت است.
[۱۰] بروایت ابوداود و ترمذی و ابن ماجه و دارمی و آلبانی آن را صحیح دانسته است.