تزکیه بعد از طهارت:
اثر آلودگی گناهان و زشتی‌ها بر روی قلب، همچون اثر انگل‌ها و (میکرب‌های) موجود در بدن و به منزله‌ی علف‌های هرز در میان زراعت و ناخالصی موجود در طلا، نقره، مس و آهن است.
همانگونه بدن به هراندازه از میکرب‌ها و آلودگی‌های موجود در آن پاک شود، توان طبیعی آن بیشتر شده و در صحت و سلامتی قرار می‌گیرد، بدون هیچ مانعی و مشکلی کار خود را انجام می‌دهد و به رشد و نمو خود ادامه می‌دهد.
قلب نیز همینگونه است. اگر به وسیله توبه از آلودگی‌های گناهان پاک شود، توانایی آن به کار خواهد افتاد و اراده آن در گام نهادن به راه خیر و صلاح بیشتر خواهد شد. و از دام کشش‌های تباه‌کننده و عوامل ناروا رهایی خواهد یافت، رشد و نمو کرده و توانا و استوار خواهد گردید، زمام مملکت بدن را به دست خواهد گرفت، اوامر خود را در مورد زیردستانش به اجرا خواهد نهاد و همه آن را اطاعت خواهند نمود.
پس برای «تزکیه» و تکامل قلب انسان، به غیر از طهارت و پاکسازی آن هیچ چاره دیگری وجود ندارد. همانگونه که خداوند متعال می‌فرماید:
﴿قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَيَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡۚ ذَٰلِكَ أَزۡكَىٰ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ ٣٠﴾[النور: ۳۰].
«به مؤمنین بگو: چشمان خویش را فرو بندند، و ناموس‌های خود را حفظ کنند، این بیشتر باعث رشد و تزکیه ایشان می‌شود، به راستی خداوند از آنچه که انجام می‌دهند خبردار است».
ملاحظه می‌شود که تزکیه را پیامد چشم فروهشتن و پرهیز از انحراف اخلاقی قرار داده است.