سنت خداوند در نبرد میان حق و باطل
٢- خداوند میفرماید:
﴿بَلۡ نَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَى ٱلۡبَٰطِلِ فَيَدۡمَغُهُۥ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٞۚ وَلَكُمُ ٱلۡوَيۡلُ مِمَّا تَصِفُونَ١٨﴾[الأنبياء: ١٨].
«بلکه حق را به جان باطل میاندازیم، و حق مغز سر باطل را از هم میپاشد و باطل هرچه زودتر محو و نابود میشود. وای بر شما (ای کافران) به سبب توصیفی که میکنید».
این آیه حقیقتی مسلم را بیان میکند، حقیقتی که پایان نبرد میان حق و باطل را مشخص میکند، پایانی که خداوند براساس حکمتش، زمان و مکان و شیوهی مناسب آن را مشخص کرده است، پایانی که در آن باطل از میان رفته و حق یاری و پیروز میشود. دو آیه پیش از این آیه (جدیت) در کارهای خداوند سخن گفته، و بیهوده کاری و وقتکشی را از آن نفی میکند. خداوند میفرماید:
﴿وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ١٦ لَوۡ أَرَدۡنَآ أَن نَّتَّخِذَ لَهۡوٗا لَّٱتَّخَذۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّآ إِن كُنَّا فَٰعِلِينَ١٧﴾[الأنبياء: ١٦-١٧].
«ما که آسمان و زمین و آنچه در میان آنها است را برای بازی و شوخی نیافریدهایم (به فرض محال) اگر میخواستیم سرگرمی انتخاب کنیم، چیزی مناسب خود انتخاب میکردیم، ما چنین کاری را نمیکنیم».
خداوند آسمانها و زمین را براساس حکمتی آفریده است، نه اینکه قصد بازی کردن داشته باشد، کارهای خداوند از بیهودگی و بیفایدگی، پاک و منزه است! اگر میخواست بازیچهای انتخاب کند آن را از پیش خود انتخاب میکرد، اما شایستهی او نیست که چنین کند.
﴿إِن﴾ در سخن خداوند: ﴿إِن كُنَّا فَٰعِلِينَ١٧﴾ حرف نفی به معنی (ما) است. یعنی: ما چنین بیهوده کاری نمیکنیم.
نفی بیهودهکاری و بیهدفی از کارهای خداوند، آنهم در سیاق سخن از رویارویی میان حق و باطل هدفدار است، تا روشن ساخته و مشخص کند که خداوند براساس حکمت این رویارویی را کنترل کرده، و گامها و مراحل و رویدادهایش را ترسیم میکند. بیتردید نبرد میان حق و باطل یک سنّت الهی است، و از میان بردن باطل (نیز) یک سنّت الهی است، و پیروزی حق بر باطل (نیز) سنتی الهی است. خداوند به مؤمنین وعده داده که این سنّت را اجرا کرده و به نتیجه برساند، زیرا سنّت خداوند تغییر نکرده و تبدیل نمیپذیرد، و وعدهی الهی خلاف نشده و نقض نمیگردد.
همهی سرگذشتهای قرآن محل عرضهی عملی به بار نشستن این وعده، و اجرایی شدن این سنّت است، و همهی تلاشها و حرکتهای مسلمانان صادق مجاهد، در طول تاریخ اسلامی، نمایشگاهی عملی اسلامی برای این سنّت است، و تعبیری اسلامی برای وعده مسلم داده شده در این آیه است: ﴿بَلۡ نَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَى ٱلۡبَٰطِلِ فَيَدۡمَغُهُۥ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٞۚ﴾[الأنبياء: ١٨].