چه وقت جنگ پایان مییابد؟!
به سوی این سخن خداوند که میفرماید:
﴿حَتَّىٰ تَضَعَ ٱلۡحَرۡبُ أَوۡزَارَهَاۚ﴾[محمد: ٤].
«تا جنگ بارهای سنگین خود را بر زمین مینهد و نبرد پایان میگیرد».
باز میگردیم تا بپرسیم: چه وقت جنگ پایان مییابد؟ و به عبارتی دیگر: چه وقت جنگ میان مسلمانان و کفار پایان میپذیرد؟
این نظر محتمل و مطلوبتر است که نبرد بین دو گروه پایان نمیپذیرد و تمام نمیشود مگر اندکی پیش از قیامت، و این هنگام زمان نزول عیسی بن مریم ÷ است به گونهای که همهی کفار را قلع و قمع کرده، و در زمان او فقط مؤمنین بر روی زمین باقی میمانند!، لازم است این سخن خداوند را ﴿حَتَّىٰ تَضَعَ ٱلۡحَرۡبُ أَوۡزَارَهَاۚ﴾ در پرتو آیات دیگری که تداوم رویارویی میان حق و باطل، و استمرار نبرد کفار با مؤمنین را بیان میدارند بفهمیم. همچنان که خداوند میفرماید:
﴿وَلَا يَزَالُونَ يُقَٰتِلُونَكُمۡ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمۡ عَن دِينِكُمۡ إِنِ ٱسۡتَطَٰعُواْۚ﴾[البقرة: ٢١٧].
«پیوسته با شما خواهند جنگید تا اگر بتوانند شما را از آئینتان برگردانند».
و یا میفرماید:
﴿وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّفَسَدَتِ ٱلۡأَرۡضُ﴾[البقرة: ٢٥١].
«و اگر خداوند برخی از مردم را به وسیلهی برخی دیگر دفع نکند، فساد زمین را فرا میگیرد».
و این به معنای تداوم رویارویی و نبرد میان مسلمانان و کفار است، جنگی که بعد از هجرت آغاز شده و پیوسته در طول قرنهای بعدی باقی مانده و پیوسته تا اندکی پیش از برپایی قیامت باقی خواهد ماند. تداوم نبرد میان مسلمانان و کفار تا برپایی قیامت به معنای تداوم وجود مسلمانان و قدرتشان است آنهم به رغم شدّت جنگی که کفار بر ضد آنان به راه میاندازند، این وعدهی راستین قرآنی در خصوص تداوم وجود و قدرت مسلمانان است!