مسئلهى توسّل
مطلب دیگرى كه در اینجا توضیحش ضرورت دارد این است كه: گاه گاهى برخى از مسلمانان در دعاهاى خود چنین مىگویند: «خدایا به خاطر فلان شخص یا فلان پیغمبر یا فلان اولیاء و ... فلان كار را براى من انجام بده».
در این مورد می‌گویند: این كار و درستى یا نادرستى آن مورد اختلاف علماء است. همه‌ى علما رأى بر گناه بودن آن ندادهاند. برخى معتقدند كه این مسئله با مسئلهى به فریاد خواندن فرق مىكند و بدون اشكال است.
اما [ما مىگوییم:] درست است كه چنین درخواستى مانند مورد قبل، به صراحت شریک قرار دادن براى خدا نیست؛ اما چیزى است كه از ادب دینى به دور است. اگر مسلمانى بخواهد مؤدبانه دعا و درخواستى از خدا بكند حقّ ندارد اینگونه درخواستش را مطرح كند؛ زیرا نه در قرآن و نه در احادیث صحیح و نه در برنامهى زندگى بندگان صالح خدا چنین چیزى نیامده است. از طرف دیگر، در قرآن چنین آمده كه انسان در مناجات و دعاهایش بگوید: «یا رَبِّ» یا كلمات و عباراتى نظیر آناز جمله: «یا رحمان»، «یا رازق»، «یا غفور»، «یا ودود» و... را بكار ببرد. انسان حق ندارد عبارتهایى غیر از این عبارتها بهكار ببرد و باید این را نیز بداند كه بندهى صالح خدا، براى خود صالح است و فرد دیگر تنها زمانى مىتواند از خوبىها و اعمال صالح او بهره ببرد كه پیرو او شود.
این كه فردى پیامبر خدا جرا به عنوان بهترین بندهى خدا مىشناسد و این طور هم هست، این را باید بداند كه بهترین بنده بودنِ پیامبر خدا جو نزدیكى و مقام و موقعیت ایشان به خداوند نسبت به همه‌ى مردم، تنها به نفع و سود خود ایشان جاست و هر انسانى تنها وقتى مىتواند از نزدیكى آن بزرگوار جبه خداوند متعال، بهرهاى ببرد كه به ایشان ایمان بیاورد و پیرو و مطیع ایشان باشد؛ در غیر این صورت اگر هزار سال هم عمر كند و هزاران هزار بار دست به دعا شود و بگوید: خدایا! به خاطر پیامبرت حضرت محمد جبه من رحم كن، خداوند هرگز به او رحم نخواهد كرد؛ زیرا خداوند متعال چنین برنامهاى را قرار نداده است. برنامهى خدا چنین است كه هرگاه فردى در مسیر ایمان به خدا قرار گیرد و در زندگىاش عمل صالح انجام دهد خداوند متعال در این صورت به او رحم مىكند و علاوه بر این به پیامبران و بندگان صالحش اجازه مىدهد كه برایش دعاى خیر كنند. انسان تنها در این صورت است كه خیر و سعادت و خوشبختى را به دست خواهد آورد و همانطور كه در این دنیا مسلمانان و بندگان صالح خدا برایش دعاى خیر مىكنند، در قیامت نیز خداوند متعال به بندگان صالحش اجازه خواهد داد كه براى یكدیگر، كه ایشان نیز جزو آنان است، دعاى خیر كنند و تقاضاى بخشش نمایند و به این صورت در قیامت آنچه كه به آن «شفاعت» گفته مىشود، روى خواهد داد.