سوم: فضیلت عبادات در این ماه
۱٧- ابوهریره ساز پیامبر جروایت میکند: «من قام ليلةالقدر ايماناً واحتساباً غفرله ماتقدم من ذنبه، ومن صام رمضان ايماناً واحتساباً غفرله ماتقدم من ذنبه» متفق علیه [۵۶۶].«هر کس از روی ایمان و اخلاص شب قدر به عبادت بپردازد خداوند گناهان گذشته او را میبخشد، و هر کس ماه رمضان از روی ایمان و اخلاص روزه بگیرد گناهان گذشتۀ او بخشیده میشوند».
۱۸- باز هم ابوهریره میفرماید پیامبر جفرمود: «من قام رمضان ايماناً واحتساباً غفرالله له ما تقدم من ذنبه» متفق علیه. ترجمۀ آن گذشت.
۱٩- ابوهریره س میگوید مردی نزد پیامبر جآمد و گفت: کاری را به من بگو که اگر آن را انجام دهم به بهشت بروم، قال ج: «تعبدالله لاتشرك به شيئاً، وتقيم الصلاة الـمكتوبة، وتؤدي الزكاة الـمفروضة، وتصوم رمضان، قال: والذي نفسي بيده لا أزيد علي هذا. فلما ولي قال النبي ج: من سرّهُ أن ينظر إلى رجل من أهل الجنة فلينظر إلى هذا» متفق علیه [۵۶٧]. «پیامبر جفرمود: خدا را به تنهایی و بدون شریک عبادت کن، نمازهای واجب را اقامه کن، زکات واجب را پرداخت نما، و ماه رمضان روزه بگیر، آن مرد گفت: قسم به کسی که جان من در دست او است، بر اینها چیزی اضافه نمیکنم و بیشتر از اینها چیزی انجام نخواهم داد، زمانی که رفت پیامبر جفرمود هر کس دوست دارد به مردی از اهل بهشت نگاه کند به این مرد نگاه کند».
۲۰- از ابیقتاده س روایت شده که مردی نزد پیامبر جآمد و گفت: چگونه روزه میگیری؟ پیامبر جعصبانی شد، زمانی که عمر فاروق س عصبانیت پیامبر جرا مشاهده کرد این سخن را تکرار میکرد: «رضينا بالله رباً وبالإسلام ديناً، وبمحمدٍ نبياً، نعوذ بالله من غضب الله وغضب رسوله»، «به خداوند به عنوان رب خود و به اسلام به عنوان دینمان و به محمد به عنوان پیامبرمان راضی شدیم و از غضب خدا و غضب رسولش به خداوند پناه میبریم». این کلام را تکرار کرد تا اینکه پیامبر ج آرام شد، سپس پیامبر ج فرمود: «ثلاث من كل شهر، ورمضان إلي رمضان، فهذا صيام الدهر كله ... الحديث» [۵۶۸]. «از هر ماه سه روزه، و هر سال ماه رمضان، این روزۀ تمام عمر است».
۲۱- ابوأیوب انصاری میگوید: پیامبر جفرمود: «من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال كان كصيام الدهر» [۵۶٩]. «هرکس ماه رمضان روزه بگیرد و به دنبال آن شش روز از ماه شوال را روزه بگیرد مثل این است تمام سال را روزه بگیرد».
۲۲- ابوهریره س میگوید: پیامبر جمیفرماید: «أفضل الصيام بعد رمضان، شهر الله الـمحرم، وأفضل الصلاة بعد الفريضة، صلاة الليل» [۵٧۰]. «بزرگترین و خوبترین روزه بعد از روزۀ ماه رمضان، روزۀ ماه خدا یعنی محرم میباشد، و بهترین نماز بعد از نمازهای واجب نماز شب میباشد».
۲۳- ابوهریره س میگوید: پیامبر جمیفرماید: «رغم أنف رجل ذكرت عنده فلم يصل علي، ورغم أنف رجل عليه رمضان ثم انسلخ قبل أن يغفر له، ورغم أنف رجل أدرك أبواه فلم يدخلاه الجنة» [۵٧۱]. «به کوری چشم کسی که نزد او نام من آورده میشود ولی بر من صلوات نمیفرستد، به کوری چشم کسی که به ماه رمضان میرسد و ماه تمام میشود و به آخر میرسد قبل از اینکه گناهان او بخشیده شود یعنی از برکت و رحمت ماه استفاده نمیکند، و به کوری چشم کسی که پدر و مادرش نزد او به عمر پیری و مریضی میرسند ولی او را به بهشت نبرند».
۲۴- ابوهریره س از پیامبر جروایت میکند که میفرماید: «من آمن بالله وبرسوله، وأقام الصلاة، وصام رمضان، كان حقاً على الله أن يدخله الجنة جاهد في سبيل الله، أو جلس في أرضه التي ولد فيها ...» الحدیث [۵٧۲]. «هر کس به خدا و رسول خدا جایمان داشته باشد، و نماز را برگزار کند، ماه رمضان روزه بگیرد، خداوند او را حتماً داخل بهشت خواهد کرد، حال چه در راه خدا جهاد کرده باشد و یا در همان سرزمینی که متولدشده مانده باشد ـ یعنی جهاد نکرده باشد».
۲۵- ابن عباس س میفرماید: «كان النبي جأجود الناس بالخير، وكان أجود ما يكون في رمضان حين يلقاه جبرئيل÷ يلقاه كل ليل في رمضان حتي ينسخ، يعرض عليه النبي جالقرآن، فإذا لقيه جبرئيل÷ كان أجود بالخير من الريح المرسلة» متفق علیه [۵٧۳]. «پیامبر جبخشندهترین و سخیترین مردم بر کار خیر بود، بیشترین سخاوتهای ایشان در ماه رمضان آن وقت که با حضرت جبرئیل ÷ملاقات میکرد صورت میگرفت، تا رمضان تمام میشد هر شب با حضرت جبرئیل ملاقات میکرد، پیامبر جتمام قرآن را برای جبرئیل عرضه میکرد، هر گاه حضرت جبرئیل به پیامبر جمیرسید سخاوت ایشان از باد وزان بیشتر بود».
۲۶- ابن عباس س میگوید: «لـما رجع النبي جمن حجّته قال لأم سنان الأنصارية: ما منعك من الحج؟ قالت: أبوفلان تعني زوجها - كان له ناضحان حجّ علي أحدهما والآخر يسقي أرضاً لنا. قال: فإن عمرة من رمضان تقضي حجة معي» متفق علیه [۵٧۴]. «زمانی که پیامبر جاز حج برگشت به أم سنان انصاری گفت: چه چیزی باعث شد که به حج نیایی؟ گفت: پدر فلان ـ منظورش شوهرش بود ـ دو شتر دارد که بوسیلۀ آن آب میکشد، خودش برای انجام حج از یکی استفاده کرد و شتر دیگر را برای آبیاری زمینی که داریم از آن استفاده میکنیم، پیامبر جفرمود: انجام یک عمره در ماه رمضان با انجام یک حج با من برابری میکند».
۲٧- معاذبن جبل س میفرماید: «كنت مع النبي جفي سفر، فأصبحت يوماً قريباً منه ونحن نسير، فقلت: يا نبي الله أخبرني بعمل يدخلني الجنة ويباعدني من النار، قال: لقد سألت عن عظيم وإنه ليسير علي من يسره الله عليه، تعبد الله ولا تشرك به شيئاً، وتقيم الصلاة وتؤتي الزكاة، وتصوم رمضان، وتحج البيت ... الحدیث» [۵٧۵]. «من در سفری با پیامبر جبودم، یک روز نزدیک او بودم و در راه میرفتیم، گفتم: ای پیامبر خدا، مرا بر عملی راهنمایی کن که وارد بهشتم کند و از جهنم دورم گرداند، گفت: از چیز بزرگی سؤال کردی، ولی آن بر کسی که خداوند برایش آسان کند، ساده و آسان است، خداوند را بپرست و برای او شریکی قرار مده و نماز را به پا دار و زکات ر ا بپرداز و ماه رمضان روزه بگیر و حج خانۀ خدا را انجام بده».
[۵۶۶] رواه البخاری فی صحیحه مع فتح الباری، (۴/۱۱۵)، حدیث شماره (۱٩۰۱) و مسلم، کتاب صلاة المسافرین، حدیث (٧۶۰). [۵۶٧] رواه البخاری فی صحیحه مع فتح الباری، (۳/۲۶۱)، کتاب زکات، حدیث شماره (۱۳٩٧) و مسلم، کتاب الإیمان، حدیث (۱۴). [۵۶۸] رواه احمد فی مسنده، (۵/۲٩٧) و رواه مسلم فی صحیحه، (۳/۸۱۸)، حدیث (۱۱۶۲) و رواه ابوداود، حدیث (۲۴۲۵)، و سنن نسائی، کتاب الصیام، باب صوم ثلثی الدهر، و صحیح ابن خزیمه، کتاب الصیام، حدیث شماره: ۲۱۲۶. [۵۶٩] رواه احمد فی مسنده، (۵/۴۱٧) و رواه مسلم فی صحیحه، (۲/۸۲۲)، حدیث شماره (۱۱۶۴) و رواه ابوداود، حدیث شماره (۲۴۳۳) و سنن ترمذی، ابواب الصوم، حدیث شماره: ٧۵۶، و گفته: حدیث حسن صحیح است، و سنن ابن ماجه، کتاب الصیام، حدیث شماره: ۱٧۱۶. [۵٧۰] رواه احمد فی مسنده، (۲/۳۰۳) و رواه مسلم فی صحیحه، (۳/۸۲۱)، کتاب الصیام، حدیث شماره (۱۱۶۳) و رواه ابوداود، کتاب الصوم، حدیث شماره (۲۴۲٩)، و سنن ترمذی، ابواب الصوم، حدیث شماره: ٧۳٧، و گفته: حدیث حسن است، و سنن نسائی، کتاب قیام اللیل، باب فضل صلاة اللیل، و صحیح ابن خزیمه، ابواب صوم التطوع، حدیث شماره: ۲۰٧۶. [۵٧۱] رواه الإمام احمد فی مسنده، (۲/۲۵۴) و رواه الترمذی فی سننه، (۵/۲۱۰) ابواب الدعوات، حدیث شماره: ۳۶۱۳ و گفته: حدیث حسن غریب است، و لفظ حدیث از ترمذی است، و صحیح ابن خزیمه، حدیث شماره: ۱۸۸۸، و مستدرک حاکم، کتاب البر والصلة، و گفته: این حدیث صحیح است اما شیخین آن را روایت نکردهاند. [۵٧۲] رواه الإمام احمد فی مسنده، (۲/۳۳۵) و رواه البخاری فی صحیحه مع فتح الباری، (۶/۱۱)، کتاب الجهاد، حدیث شماره (۲٧٩۰). [۵٧۳] رواه البخاری فی صحیحه المطبوع مع فتح الباری، (۴/۱۱۶)، حدیث شماره (۱٩۰۲) و مسلم فی صحیحه، کتاب الفضائل، حدیث شماره (۲۳۰۸). [۵٧۴] صحیح بخاری با فتح الباری، کتاب جزاء الصید، حدیث شماره: ۱۸۶۳، و صحیح مسلم، کتاب الحج، حدیث شماره: ۱۲۵۶. [۵٧۵] رواه الإمام احمد فی مسنده، (۵/۲۳۱) و رواه الترمذی فی سننه، (۴/۱۲۴-۱۲۵)، ابواب الإیمان، حدیث شماره: (۲٧۴٩) و گفته: حدیث حسن صحیح است، و سنن ابن ماجه، کتاب الفتن، حدیث شماره: ۳٩٧۳، و مستدرک حاکم، کتاب الجهاد، و گفته: این حدیث بر شرط شیخین است اما آن را تخریج نکردهاند.