جایگاه سنت در قانونگذاری

اصول مذهب امام ابوحنیفه

بیهقی از یحیی بن خریس نقل کرده که می‌گوید: نزد سفیان بودم که مردی آمد و گفت: از ابوحنیفه شنیدم که می‌گوید: نخست به کتاب الله مراجعه می‌کنم و اگر حکمی را در آن نیافتم، به سنت رسول الله جمراجعه می‌نمایم و اگر آنجا هم نیافتم، به قول صحابه پیامبر جمراجعه می‌کنم و از قول آنان، به دیدگاه کسی دیگر رجوع نمی‌کنم و اگر مسأله به افرادی چون ابراهیم، شعبی، ابن سیرین، حسن، عطاء، ابن مسیب و امثال‌شان ختم گردید، آن‌ها کسانی بودند که اجتهاد کردند و من هم مانند آن‌ها اجتهاد خواهم نمود. [۲۹۹]در روایتی آمده که اگر در کتاب الله ندیدم، به سنت پیامبر جو روایات صحیحی که نزد افراد ثقه هستند، مراجعه می‌کنم.

اما در مواردی که در کتاب و سنت، پیرامون آن‌ها نص و یا قولی از صحابه وجود ندارد، مرجع امام ابوحنیفه/قیاس بوده است و استحسان، یکی از انواع قیاس نزد وی می‌باشد که از آن به عنوان قیاس خفی در برابر قیاس جلی، یاد می‌کند.

[۲۹۹] مفتاح الجنة ص ۳۴