امام نسائی (۲۱۵-۳۰۳) هجری
نام وی، حافظ ابوعبدالرحمن احمد بن شعیب خراسانی است که در زمان خود امام و الگوی محدثین بود. در سال ۲۱۵ هجری در یکی از شهرهای خراسان به نام نساء متولد شد. وی از ائمه حدیث خراسان، حجاز، عراق، مصر و شام حدیث فرا گرفت.
او، بسیار متقی و پرهیزگار بود و در علوم حدیث مهارت و حفظ وصف ناپذیری داشت؛ تا آنجا که علامه ذهبی میگوید: نسائی از مسلم نیز حافظتر بوده است.
نسائی در سال ۳۰۳ هجری در رمله وفات نمود.
امام نسائی نخست کتاب السنن الكبري را که شامل احادیث صحیح و معلول بود، تألیف نمود، سپس آن را در سنن صغري مختصر کرد و آن را المجتبي نامید. کتاب نسائی از نظر رتبه، بعد از صحیحن میباشد. زیرا کمتر از دیگر کتابهای سنن، احادیث شدید الضعف دارد.
علامه جلال الدین سیوطی بر آن شرح مختصری به نام «زهر الربي علي المجتبي» نوشته است.
ابوالحسن محمد بن عبدالهادی سندی حنفی (۱۱۳۸ هـ) نیز بر آن شرح مختصر و مفیدی نگاشته است. [۳۴۰]
[۳۴۰] تهذیب الاسماء از نووی ۲/۸۹ و مفتاح السنة ص۷۹