درس شصت و سوم داستان مسلمان شدن جابر بن سلیم تمیمی

٩۸- ابوجری جابر بن سلیم سمی‌گوید: مردی را دیدم که مردم گوش به فرمانش ایستاده‌اند و هرچه را بگوید، انجام می‌دهند. گفتم: این مرد کیست؟ گفتند: (این) رسول خدا صاست. گفتم: علیک السلام یا رسول الله (دوبار این جمله را گفتم) پیامبر صفرمود: نگو علیک السلام، چرا که علیک السلام، سلام مرده است، بگو: السلام علیک». گفتم: تو رسول خدا هستی؟ گفت: «من فرستاده الله هستم؛ خدایی که، هنگامی زیان و آسیبی به تو می‌رسد و تو او را صدا می‌زنی، او آن زیان را از تو برمی‌دارد و اگر دچار سالی خشک و کم باران شوی و از خدا بخواهی که برای تو باران بباراند، باران می‌باراند و آن سال را برای تو بارور می‌سازد. و اگر تو در زمینی بیابانی یا کویری قرار بگیری و مَرکبت گم شود و خدا را صدا بزنی، آن را برای تو بازپس می‌فرستد». گفتم: مرا سفارشی کن، فرمود: «به کسی فحش و ناسزا مگوی!» گوید: بعد از این که این سخن را از پیامبر صشنیدم، دیگر به هیچ شخص آزاد یا برده و شتر و گوسفند فحش ندادم. و پیامبر صفرمود: «و چیزی از کار معروف و خداپسندانه را حقیر و ناچیز مشمار، اگرچه با برادرت صحبت کنی در حالیکه رویی گشاده و خندان داری؛ چه این کار هم جزو کارهای معروف و خداپسندانه است و ازارت (شلوارت) را تا نصف ساق پایت بلندکن. اگر اصرار بر دراز کردن آن داشتی پس تا قوزک پا آنها را دراز کن. و بپرهیز از اینکه ازارت را پایین بکشی چرا که این کار، از خودبینی و تکبر است و خدا تکبر و خودبینی را دوست ندارد. و اگر کسی به تو ناسزا گفت و بخاطر چیزی که آن را در تو سراغ دارد، تو را سرزنش کرد، تو بخاطر چیزی که در او سراغ داری، او را سرزنش مکن چرا که وبال این کار بر گردن اوست!» [۳٧۵].

نکته‌ها و عبرت‌ها:

۱- ضرورت تعلیم و آموزش به فرد جاهلی که به کاری غلط و نادرست و مخالف با شرع الله تعالی اقدام کرده است.

۲- بر شخص دعوتگر لازم است، در دعوتش موردی را متذکر شود که مناسب حال شخص دعوت شده است و باعث می‌شود که او بیشتر به جانب حق گرایش پیدا کند.

۳- بر شخص دعوتگر لازم است، قبل از هر چیز در دعوتش به ذکر توحید بپردازد و از توضیح دادن مسائل عقیده در هر نسبتی که می‌تواند آنها را در آن توضیح دهد، غافل نشود.

۴- فحش و ناسزاگویی یکی از اخلاقیات بدی است که اسلام از آن نهی کرده است.

۵- سرعت پاسخ دادن صحابه به آنچه که پیامبر صآنها را به انجام آن دستور می‌دهد و علاقمندی آنها به اجرای آن.

۶- بر انسان مسلمان لازم است، به دیگران نیکی کند و در حد توان کارهایی را برای آنها انجام دهد که خوبی آن کارها در شرع معروف است.

٧- گشاده‏رویی و اظهار خوشحالی به هنگام دیدار و گفتگوی متقابل مسلمان با برادر مسلمانش یکی اخلاق ارزنده و والا است که پیامبر ما حضرت محمد صبدان دعوت کرده است.

۸- حرام بودن پایین کشیدن ازار به پایین قوزک‌ها. از پیامبر صثابت شده که ایشان فرموده‌اند: «مَا أَسْفَلَ مِنَ الكَعْبَيْنِ مِنَ الإِزَارِ فَفِي النَّارِ». رواه البخاری [۳٧۶]. «هرکس ازارش پایین‌تر از قوزک‌های پایش باشد، در جهنم است». (البته این زمانی است که بخاطر تکبر باشد. فتح الباری) و اگر مسلمان لباسش را از روی تکبر پایین بکشد، گناه بزرگتر است. چرا که از پیامبر صثابت شده که ایشان فرموده است:

«مَنْ جَرَّ ثَوْبَهُ خُيَلَاءَ لَمْ يَنْظُرِ اللهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هرکس لباسش را از روی تکبر (بر زمین بکشد) الله تعالی در روز قیامت به او نگاه نمی‌کند». روایت از بخاری و مسلم [۳٧٧].

٩- برای انسان مسلمان مستحب است از کسی که با سخن یا عملی به او بدی کرده است، درگذرد.

[۳٧۵] روایت از امام احمد ۵/۶۳ـ۶۴، و ابوداود (۴۰۸۴) و ابن حبان (۵۲۱-۵۲۲) با اسناد صحیح، و نووی در ریاض الصالحین (٧٩۶) اسناد آن را صحیح دانسته است. [۳٧۶] صحیح البخاری (۵٧۸٧). [۳٧٧] صحیح البخاری (۳۳۶۵) و صحیح مسلم (۲۰۸۵).