ریاض الصالحین در سخنان پیامبر امین - جلد اول

۱۰۹- باب استحباب الأکل بثلاث أصابع و استحباب لعق الأصابع و کراهة مسحها قبل لعقها واستحباب لعق القصعة أخذ اللقمة التی تسقط منه وأکلها وجواز مسحها بعد اللعق بالساعد والقدم وغیرها
باب استحباب خوردن با سه انگشت و استحباب لیسیدن انگشت‌ها و کاسه و کراهت داشتن پاک کردن انگشتان قبل از لیسیدن و استحباب برداشتن لقمه‌ای که از دست می‌افتد و خوردن آن و جواز پاک کردن انگشتان با ساعد و پا و غیر آنها بعد از لیسیدن

۷۴۸- «عن ابنِ عباسٍ بقال: قال رسولُ اللَّه ص: «إِذا أَكلَ أَحدُكُمْ طَعَاماً، فَلا يَمسحْ أَصابِعَهُ حتى يلعَقَهَا أَو يُلْعِقَها»» متفقٌ عليه.

۷۴۸. «از ابن‌عباس بروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «هر گاه یکی از شما غذایی خورد، انگشتانش را با چیزی پاک نکند تا آنها را می‌لیسد»» [۸۱۱].

۷۴۹- «وعن كعْبِ بنِ مالك سقال: رَأَيْتُ رسولَ اللَّه صيَأْكُلُ بِثلاثِ أَصابِعَ فَإِذا فَرغَ لَعِقَها» رواه مسلم.

۷۴۹. «از کعب‌بن مالک سروایت شده است که پیامبر صرا دیدم که با سه انگشت غذا می‌خورد و وقتی از غذا خوردن فراغت می‌یافت، آنها را می‌لیسید» [۸۱۲].

۷۵۰- «وعن جابرٍ سأَنَّ رسولَ اللَّه صأمر بِلَعْقِ الأَصَابِعِ والصَّحْفَةِ وقال: «إِنَّكُمْ لا تَدرُونَ في أَيِّ طعَامِكم البَركةُ»» رواه مسلم.

۷۵۰. «از جابر سروایت شده است که پیامبر صامر فرمودند: «انگشتان را با دهان و ظروف غذا را بعد از صرف آن، با انگشتان پاک کنید، چه، شما نمی‌دانید در کدام قسمت غذا برکت وجود دارد»» [۸۱۳].

۷۵۱- «وعنه أن رسول اللَّه صقال: «إِذا وقعت لُقمَةُ أَحدِكُمْ، فَليَأْخُذْهَا فَلْيُمِطْ ما كان بها من أذَى وليَأْكُلْهَا، ولا يدَعْها للشَّيطَانِ، ولا يمسَحْ يَدهُ بِالمِنْدِيلِ حتَّى يَلعقَ أَصَابِعَهُ، فإِنه لا يَدرِي في أَيِّ طعامِهِ البركةُ»» رواه مسلم.

۷۵۱. «از جابر سروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «هر گاه لقمه‌ی یکی از شما به زمین افتاد، آن را بردارد و خاشاک آن را بزداید و بعد بخورد و آن را برای شیطان نگذارد، و قبل از این که دستش را با دستمال پاک کند، باید انگشتانش را با دهان بلیسد، چه، او نمی‌داند در کدام قسمت غذایش برکت وجود دارد»» [۸۱۴].

۷۵۲- «وعنه أَن رسول اللَّه صقال: «إِن الشَّيْطَانَ يَحضرُ أَحدَكُم عِند كُلِّ شَيءٍ مِنْ شَأْنِهِ، حتى يَحْضُرَهُ عِندَ طعَامِهِ، فَإِذا سَقَطَتْ لُقْمةُ أَحَدِكم فَليَأْخذْهَا فَلْيُمِطْ ما كانَ بها مِن أَذى، ثُمَّ ليَأْكُلْهَا ولا يَدَعها للشَّيْطَانِ، فإذا فَرغَ فَلْيلْعَقْ أَصابِعِهُ فإِنَّه لا يدري في أَيِّ طعامِهِ البرَكَةُ»» رواه مسلم.

۷۵۲. «از جابر سروایت شده است که پیامبر صفرمودند: «همانا شیطان در هر حال از احوال شما، پیشتان حاضر است، حتی در هنگام غذا خوردن نیز نزد شخص حاضر می‌شود؛ پس هرگاه از دست یکی از شما لقمه‌ای افتاد، آن را از خاک و خاشاک پاک کند و بعد بخورد و برای شیطان نگذارد و وقتی از غذا خوردن فراغت یافت، انگشتان خود را بلیسد، زیرا او نمی‌داند در کدام قسمت از غذایش برکت وجود دارد»» [۸۱۵].

۷۵۳- «وعن أَنسٍ سقال: كان: رسولُ اللَّه صإِذا أَكَلَ طعَاماً، لعِقَ أَصَابِعَهُ الثَّلاثَ، وقالَ: «إِذا سقَطَتْ لُقمةُ أَحدِكم فَلْيَأْخُذْها، وليمِطْ عنها الأذى، وليَأْكُلْهَا، ولا يَدعْهَا للشَّيطَانِ» وأَمَرنَا أَن نَسلتَ القَصعةَ وقال: إِنَّكم لا تدْرُونَ في أَيِّ طَعَامِكم البَركةُ» رواه مُسلمٌ.

۷۵۳. «از انس سروایت شده است که گفت: پیامبر صوقتی غذایی می‌خورد، سه انگشت خود را می‌لیسید و می‌فرمود: هر گاه لقمه‌ی یکی از شما به زمین افتاد، آن را بردارد و خاک و خاشاک آن را بزداید و بعد بخورد و برای شیطان نگذارد و نیز امر فرمودند که ظرف غذا را با انگشت پاک کنیم و فرمودند: «زیرا شما نمی‌دانید در کدام قسمت از غذایتان برکت وجود دارد» [۸۱۶].

۷۵۴- «وعن سعيد بنِ الحارث أَنَّه سأَل جابراً سعن الوضوءِ مِمَّا مَسَّتِ النَّارُ، فقال: لا، قد كُنَّا زمنَ النبيِّ صلا نجدُ مثلَ ذلك الطعامِ إِلاَّ قلِيلاً، فإِذا نَحنُ وجدناهُ، لَم يَكْنْ لَنَا مَنَادِيلُ إِلا أَكُفَّنَا وسَوَاعدنَا وأَقْدَامَنَا، ثُمَّ نُصَلِّي وَلا نَتَوَضَّأُ» رواه البخاری.

۷۵۴. «از سعیدبن حارث روایت شده است که او راجع به وضو بعد از صرف غذایی (گوشتی) که روی آتش پخته شده است، از جابر سپرسید (که آیا وضو را باطل می‌کند یا خیر؟) جابر سگفت: نه، (وضو را باطل نمی‌کند) ما، در زمان پیامبر صجز به ندرت، چنان غذایی نمی‌یافتیم و چون آن را می‌یافتیم، جز کف دست‌ها و آستین‌ها و پاهای خود، دستمالی نداشتیم و سپس نماز می‌گزاردیم و وضو نمی‌گرفتیم (با همان وضوی قبل از غذا نماز می‌خواندیم)» [۸۱۷].

[۸۱۱] متفق علیه است؛ [خ(۵۴۵۶)، م(۲۰۳۱)]. [۸۱۲] مسلم روایت کرده است؛ [(۲۰۳۲)]. [۸۱۳] مسلم روایت کرده است؛ [(۲۰۳۳)]. [و در روایت اول از حدیث شماره‌ی ۱۶۴، آمده است]. [۸۱۴] مسلم روایت کرده است؛ [(۲۰۳۳)]. [و در روایت دوم از حدیث شماره‌ی ۱۶۴، آمده است]. [۸۱۵] مسلم روایت کرده است؛ [(۲۰۳۳)]. [و در روایت سوم از حدیث شماره‌ی ۱۶۴، آمده است]. [۸۱۶] مسلم روایت کرده است؛ [(۲۰۳۴)]. [این حدیث قبلاً هم به شماره‌ی ۶۰۸، آمده است]. [۸۱۷] بخاری روایت کرده است؛ [(۱۸۸۶)].