ریاض الصالحین در سخنان پیامبر امین - جلد اول

فهرست کتاب

توجه به لغات و تخریج حدیث

توجه به لغات و تخریج حدیث

خواننده، در این کتاب، حدیثی غیرصحصیح یا غیرحسن نخواهد یافت، چیزی که بر توان علمی امام نووی /و حسن گزینش و اختیار او دلالت می‌کند؛ گاهی هم فقط صحابی راوی حدیث را بدون ذکر سند آن نام می‌برد و تخریج حدیث را ذکر می‌کند و بیشتر روایاتش، از صحیحین بخاری و مسلم است ـ که [چنان که گفته شد] به عبارت «متفق علیه» بدانها اشاره می‌کند و از «سنن ترمذی» و «ابن ماجه» و «ابوداوود» نیز نقل می‌کند؛ با بیان درجه‌ی صحیح یا حسن داشتن حدیث؛ سپس، اگر در حدیث لفظی باشد که نیاز به توضیح و ضبط لغوی داشته باشد، امام نووی /پس از تخریج حدیث، آن را، به اختصار، بیان می‌کند؛ مثلاً پس از حدیث: «لیس الغني عن کثره العرض، ولکن الغني غني النفس» [۶]در باب «قنات و پاک‌دامنی و میانه‌روی در زندگی». می‌گوید: «عرض، به فتح عین و را، به معنی مال است»؛ و گهگاه، به بحث لغوی، طول می‌دهد که بر وسعت اطلاع او بر لغت ـ چنان‌چه در شرح حال او هم مشهور است ـ و بر حسن بیان و شیوایی ایجاز گفتار او دلالت دارد؛ و کمتر حدیثی در این کتاب هست که به دنبالش، مفردات لغوی و ترکیبات عربی نیامده باشد.

[۶] بی‌نیازی و غنا، از زیادی مال و دارایی نیست، بلکه غنای واقعی، غنای درون است.