حدیث شماره ۳۰۳
(۶) حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ بْنُ دِينَارٍ الْكُوفِيُّ، حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى، وَطَلْقُ بْنُ غَنَّامٍ، عَنْ شَيْبَانَ، عَنْ عَاصِمٍ، عَنْ زِرِّ بْنُ حُبَيْشٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَصُومُ مِنْ غُرَّةِ كُلِّ شَهْرٍ ثَلاَثَةَ أَيَامٍ، وَقَلَّمَا كَانَ يُفْطِرُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ.
۳۰۳ ـ (۶) ... عبدالله بن مسعودس گوید: رسول خدا ج پیوسته سه روزِ نخست هرماه را روزه میگرفتند؛ و به ندرت اتفاق میافتاد که آن حضرت ج روز جمعه را افطار نمایند؛ (بلکه روز جمعه را با یک روز قبل از آن ـ پنج شنبه ـ یا یک روز بعد از آن ـ شنبه ـ روزه میگرفتند.)
&
«غرّة»: آغاز هر چیز و بیشترین آن؛ و به سه شب اول هر ماه نیز «غرّة» میگویند.
«قَلّما»:به ندرت، خیلی کم.
«و قلّما کان یفطر یوم الجمعة»: مراد این است که به ندرت اتفاق میافتاد که آن حضرت ج روز جمعه را افطار نمایند؛ بلکه روز جمع را با یک روز قبل از آن ـ پنج شنبه ـ یا یک روز بعد از آن ـ شنبه ـ روزه میگرفتند.
و منظور این نیست که پیامبر ج روز جمعه را به تنهایی روزه میگرفتند؛ زیرا از ابوهریرهس روایت است که گفت: از پیامبر ج شنیدم که میفرمود: «لا یصوم احدکم یوم الجمعة الا یوماً قبله او بعده» [بخاری و مسلم]؛ «هیچ کدام از شما، روز جمعه روزه نگیرد مگر اینکه روز قبل یا بعد از آن را نیز روزه بگیرد».
و محمدبن عباد گوید: از جابرس پرسیدم: آیا پیامبر ج از روزهی جمعه نهی نموده است؟ جابر گفت: بلی.
از این رو جمهور علماء و صاحب نظران اسلامی عقیده دارند که اختصاص روز جمعه به روزه مکروه است و برای دفع این کراهت، باید روز پنج شنبه یا شنبه نیز روزه را گرفت.