حدیث شماره ۳۶۲
(۳) حَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ إِسْحَاقَ الْهَمْدَانِيُّ، حَدَّثَنَا عَبْدَةُ، عَنْ سُفْيَانَ الثَّوْرِيِّ، عَنْ جَابِرٍ، عَنِ الشَّعْبِيِّ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: إِنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ احْتَجَمَ عَلي الأَخْدَعَيْنِ، وَبَيْنَ الْكَتِفَيْنِ، وَأَعْطَى الْحَجَّامَ أَجْرَهُ، وَلَوْ كَانَ حَرَامًا لَمْ يُعْطِهِ.
۳۶۲ ـ (۳)... عبدالله بن عباسب گوید: رسول خدا ج از دو رگ کناره‌ی گردن خویش، خون گرفتند، و میان دو شانه‌ی خویش را نیز حجامت نمودند و اجرت حجامت‌گر را نیز پرداخت کردند؛ و اگر پرداخت مزد حجامت‌گر، حرام و ناروا می‌بود، هرگز پیامبر ج بدو مزدی را پرداخت نمی‌کردند!
&
«الاخدعین»: مثنی«اخدع»: رگی در حجامتگاهِ گردن که شعبه‌ای از وَرید است.
«اعطی»: پرداخت کرد.
«اجرة»: مزد حجامت‌گر؛ که دو صاع خرما بود.
«حراماً»: ناروا. کاری که به جای آوردنش گناه باشد؛ و آنچه که خوردنش در شرع مقدس اسلام،منع شده باشد. و حرام، ضدّ حلال است.
به هر حال، انجام حجامت «اخدعین» توسط رسول خدا ج و تجویز حجامت چانه و حجامت پشت گوش از نمونه‌های حجامت موضعی است. و از جمله نقاطی که در احادیث در مورد حجامت موضعی توصیه شده است، حجامت«اخدعین» است.
حجامت اخدعین، موجب دفع بیماری از سر، صورت و چشم‌ها است و برای درد استخوان‌ها منفعت دارد. اخدعین، دورگی است که در پشت گردن و در سمت چپ گردن قرار دارد.
و حجامت زیر چانه، در درمان درد دندان و رخسار و ناراحتی‌های گلو مفید است، اگر در وقت مناسب انجام گیرد. این حجامت برای بیماری‌های سر و آرواره‌ها نیز بسیار خوب است و حجامت پشت پا(قدم)، به جای فصد صافن (نام رگی است در نزدیکی قوزک پا) انجام می‌گیرد؛ این حجامت برای درمان دانه‌ها و دمل‌های دست و پا و جاری کردن حیض و خارش به کار می‌رود.
حجامت در آخر سینه (ورک) در درمان دمل‌های زیر بغل، خارش نقرس(روماتیسم)، بواسیر، آلرژی و حساسّیت در پشت و پاغر(داءالفیل) مفید است.
و به طور کلّی از محتوای احادیث وارده چنین بر می‌آید که آن حضرت ج در چند موضع خاص از قبیل: سر، اخدعین، کف و پشت، حجامت می‌فرموده‌اند. این به طور قطع، طبق ضرورت و نیاز آن حضرت ججهت مداوای کسالت‌های خاصّی که متوجّه آن حضرت ج بوده است، انجام می‌گرفته است.
دانشمندان مسلمان و اطبّای کرام در قرون بعدی، تحقیقات وسیعی درباره‌ی مواضع حجامت انجام داده و طبق ضرورت، جهت مداوای بیماری‌های متعددی که دامنگیر بشر شده است، جاهای مختلفی را در بدن، جهت حجامت مشخص کرده‌اند و این طبق تشخیص پزشک یا طبیب باید انجام گیرد.
به هر حال اگر حجامت بین دو کتف انجام گیرد، فواید زیر را در بر دارد:
گرانباری دو ابرو و سنگینی پلک‌ها را از بین می‌برد و گرمی چشم را رفع می‌نماید؛ چرک کنار چشم را از میان بر می‌دارد و بوی بد دهان را می‌زداید.
اگر حجامت بر یکی از دو رگِ پشت گردن انجام شود، در زدودن حالت لرزه در سر و برای رخسار، گوش‌ها و چشم‌ها، گلو و بینی، فوایدی در بر دارد.
حجامت بر ساق پا، مشابه رگ زدن است؛ خون را تصفیه می‌کند، و اگر خون حیض بند شده باشد، آن را جاری می‌نماید.
حجامت ساق پا در زنانِ رنگ پریده و پف کرده که دارای خون رقیق هستند، بهتر از رگ زدن است.
حجامت در زیر چانه، برای دندان‌ها، رخسار و گلو مفید است و دماغ و آرواره‌ها را تصفیه می‌کند.
حجامت ناحیهی کمر، برای رفع دمل‌های ران، گرمی ران و جوش‌های آن سودمند است و برای بیماری نقرس، بواسیر، پاغر(ستبر شدن پا)، بادهای مثانه و زِهدان و خارش پشت، فایده دارد. اگر این نوع حجامت با آتش باشد، چه پوست را تیغ بزنی و چه تیغ نزنی (بادکش)، سودمند است.
حجامت اگر در پایین زانو انجام شود، جهت دمل‌های بد خیم و زخم‌های مزمن در ساق و پا فایده دارد.
حجامت بر قوزک پا برای حالات بند آوردن خون حیض، عِرق النساء و نقرس مفید است.
حجامت در ناحیهی سه گوشه‌ی شانه، تمامیِ آسیب‌ها و التهابات ناحیهی سر را معالجه می‌کند. همچنین حجامت در این نقطه موجب درمان التهاب حلق و عفونت لوزه می‌شود. حجامت در این ناحیه، برای درمان Epicondilitis و درد و تورم مفاصل کلاویکولار مؤثر است و موجب تسریع گردش خون در غده‌ی تیروئید می‌گردد. کسانی که دچار افسردگی می‌باشند و خلق و خوی مساعدی ندارند را باید در این ناحیه تحت ماساژ و بادکش قرار داد.
حجامت در ناحیهی صفرا و کبد، عبور صفرا در مسیر خود را تسهیل می‌کند. از اثرات دیگر حجامت در این ناحیه، درمان آب مروارید و سینوزیت مزمن است.
حجامت در کانون تنظیم قلب و معده، حجامت در ناحیهی سیستم تنظیم ریه،حجامت در ناحیهی پانکراس، حجامت در ناحیهی سیستم تنظیم کلیه و مثانه، حجامت در ناحیهی لگن خاصره‌ی کوچک و تخمدان‌ها و حجامت در ناحیهی کنترل فشار خون بالا از موضع‌های خاصی که سبب رفع بیماری‌های مهمی می‌شود.