قواعد و رهنمودهای بیداری اسلامی

فرق نفاق و ریا چیست؟

{۱۶} فرق نفاق و ریا چیست؟ و کدامیک برای دعوتگر زیان بارتر است؟

* نفاق و ریا هردو بد اند؛ اما نفاق بدتر و زشت‌تر است، چون نفاق یعنی این که انسان خیر و خوبی را اظهار نماید، در حالی که در باطن خود شر و بدی را نهفته داشته است. فرق نمی‌کند چه نفاق عملی باشد یا نفاق عقیدتی اما نفاق عقیدتی خود را از دین خارج می‌کند (والعیاذ بالله) و نفاق عملی گاهی انسان را از دایرۀ دین بیرون می‌نماید و گاهی نه.

اما ریا یعنی این که انسان عمل صالحی را برای خدا انجام می‌دهد، اما می‌خواهد مردم کار او را ببینند، یا آن کار را زیبا می‌نماید و با تمام توان آن را انجام می‌دهد تا مردم او را تعریف کنند، این فرد قصد خیر دارد، اما تمجید و ستایش مردم را نیز مورد ملاحظه قرار داده. بنابراین، کارش را به خاطر ستایش مردم خوب انجام می‌دهد، به این صورت مشخص شد که نفاق از ریا بدتر است، با این که ریا علامتی از نشانه‌های منافقین است، خداوند متعال فرموده است: ﴿يُرَآءُونَ ٱلنَّاسَ وَلَا يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ إِلَّا قَلِيلٗا ١٤٢﴾[النساء: ۱۴۲]. یعنی: «با مردم ریا می‌کنند و خدای را کمتر یاد می‌کنند و جز اندکی به عبادت او نمی‌پردازند».