«اگر هدف از مناظره اظهار حق باشد، اشکالی ندارد»
{۲۹} روش مناظره میان افرادی که با یکدیگر اختلاف دارند، روشی است که سلف آن را به کار گرفته‌اند، اما امروزه این شیوه تقریباً وجود ندارد، آیا به نظر شما این روش دوباره اعاده شود، و آیا بازگرداندن این شیوه مصلحت است؟
* به نظر من مناقشه میان افرادی که با یکدیگر اختلاف دارند، کار خوبی است، اما به شرط این که همراه با حسن نیت باشد، طوری که هدف از آن این باشد که کلمۀ خدا سربلند باشد، اما اگر هدف از مناظره کمک به نظر خود و به کرسی‌نشاندن آن باشد، ترک‌کردن آن از انجام‌دادنش بهتر است. و هدف رسیدن به حق در عملکرد سلف بیشتر از زمان ما وجود داشته است.
بنابراین، بعضی از مردم را می‌بینید که اگر در امری مخالفت کنند، تلاش می‌کنند نظر خود را با چیزهای ضعیفی که در موازین مناظره به حساب نمی‌آیند، تقویت کنند، و این امری است که باعث شده بعضی مردم از مناظره بپرهیزند بویژه در انظار تودۀ مردم، زیرا می‌ترسند که بر اثر جرأت و شیوائی بیان، فرد مخالف حق را با باطل آمیخته کند، و مسئله برای مردم مشتبه شود، و در این وقت ضرر بزرگی نه تنها متوجه مناظره‌کننده، بلکه بر دیگر طرفداران اهل حق و حق وارد خواهد شد. بنابراین، مردم دوست داشتند از چنین مناظره‌هایی پرهیز کرده و خود را دور نگه دارند، اما به نظر من تلافی خطر مناظره اینگونه ممکن است که عالم، کتابی تألیف نماید و گفته‌های خود را با دلیل ذکر کند، سپس دلایل طرف مخالف را ذکر نماید و بیان دارد که دلایل او در برابر دلایل نویسنده ضعیف است، این راه بدون شک راه سالم و خوبی است که به هدفی که برای آن مناظره انجام می‌گیرد می‌توان رسید.
هیچ نوشته و هیچ نویسنده‌ای در این زمینه مانند شیخ احمد عبدالحلیم و تالیفاتش و شاگردش /زیباکار نکرده است، امام ابتدا قول مخالف را ذکر می‌نماید، و دلایلی برای آن بیان می‌کند حتی بعضی از دلایل چنان هستند که خود مخالفان آن را نمی‌دانند، و سپس آن را رد نموده و به آن پاسخ می‌دهد، و دلایل قول دوم را ذکر می‌کند، و این کمال انصاف است، و انسان باید بداند که پیش خدا مسئول است، و باید بداند که برای او ممکن نیست فقط به خاطر پیروی از هوای نفس گفته‌ای را اختیار کند، چون در روز قیامت ضررمند می‌شود.