قواعد و رهنمودهای بیداری اسلامی

امور غیبی را باید به همان صورت که آمده‌اند قبول کنیم

{۸۵} معنی این که فرشتگان بالهای خود را برای طالب علم به خاطر رضامندی از کاری که انجام می‌دهد، می‌گسترانند چیست؟

* در امور غیبی بر ما واجب است که به هر صورتی که آمده‌اند، آن را بپذیریم، این قاعدۀ مفید را به خاطر بسپارید: «در امور غیبی باید آنچه ظاهر نصوص می‌رساند، پذیرفت» چون عقل ما حقیقت و ماهیت آن را نمی‌تواند درک کند، و این سؤال که آیا فرشتگان بال دارند؟ بله، فرشتگان دارای بال هستند، و خداوند متعال در قرآن فرموده است: ﴿جَاعِلِ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلًا أُوْلِيٓ أَجۡنِحَةٖ﴾[فاطر: ۱]. یعنی: «فرشتگان را با بال‌های دوتا دوتا و سه‌تا سه‌تا و چهارتا چهارتایی که دارند، مأموران کرد».

پس فرشتگان بال دارند، و بعید نیست که این بالها را برای طالب علم بگسترانند، و لازم نیست ما بال فرشتگان را مشاهده کنیم، چون این مطلب علم غیبی است، همانطور که ما ایمان داریم که فرشتگان در راست و چپ ما نشسته‌اند، و هرچه ما می‌گوییم: می‌نویسند. خداوند متعال فرموده است: ﴿مَّا يَلۡفِظُ مِن قَوۡلٍ إِلَّا لَدَيۡهِ رَقِيبٌ عَتِيدٞ ١٨﴾[ق: ۱۸]. یعنی: «انسان هیچ سخنی را بر زبان نمی‌راند، مگر این که فرشته‌ای مراقب و آماده آن سخن است».

آیا شما این فرشتگان را می‌بینید؟ هرگز نه.

پس ما باید به آنچه نص دلالت دارد که فرشتگان بال‌های خود را برای طالب علم به زمین می‌گذارند، ایمان داشته باشیم، اما این که چگونه؟! خداوند بهتر می‌داند.

و همچنین یکی از دیگر امور غیبی که ما کیفیت آن را نمی‌دانیم، مطلبی است که بعضی از دانشجویان و طلاب مطرح می‌کنند که پیامبر ج خبر داده است که خورشید وقتی غروب می‌کند می‌رود اطراف عرش سجده می‌کند، و از خداوند اجازه می‌خواهد و اگر به آن اجازه داده شود، طلوع می‌کند و اگر نه برمی‌گردد [۷۴].

ممکن است کسی بگوید: ما اکنون خورشید را مشاهده می‌کنیم، از دید ما پنهان می‌شود، و بر ملتی دیگر طلوع می‌کند، بطور مثال اینجا طلوع می‌کند، اما هنوز در جایی دیگر غروب نکرده است و یا در منطقۀ شرقی غروب کرده، و در محل ما هنوز باقی است. پس چگونه می‌توان گفت: به عرش می‌رود و سجده می‌کند...؟

ما می‌گوییم: بر تو واجب است به آنچه پیامبر ج فرموده ایمان داشته باشی. اما این که چگونه این کار انجام می‌گیرد، این از امور غیبی است که جز خداوند تعالی یا بنده‌ای از بندگان الهی که خداوند او را اطلاع داده است، کسی کیفیت آن را نمی‌داند.

بنابراین، وقتی پیامبر ج این حدیث را بیان کرد، ابوذر (روای حدیث) نپرسید که این قضیه به چه صورت انجام می‌گیرد، بلکه او سر تسلیم فرود آورد، و چیزی نگفت و همچنین بعضی از طلاب می‌پرسند: خداوند در یک سوم آخر هر شبی به آسمان دنیا نزول می‌کند [۷۵].

و ما مشاهده می‌کنیم که یک سوم آخر شب در کرۀ زمین فرق می‌کند، پس چنین چیزی چگونه ممکن است؟ ما می‌گوییم: خداوند داناتر است، و بهتر می‌داند و به این ایمان داریم که خداوند به آسمان دنیا می‌آید، وقتی که دو سوم شب گذشته و یک سوم آن باقی مانده باشد، و وقتی صبح بدمد و وقت نزول الهی نسبت به افرادی که برای آن‌ها فجر طلوع کرده است، به پایان می‌رسد، و خداوند ماورای این مطلب را بهتر می‌داند.

[۷۴] بخاری، حدیث ابوذرسالفتح (۱۳ / ۴۱۵) کتاب التوحید، باب (۲۲) و مسلم (۲۵۰ – ۱۵۹) کتاب الایمان، باب (۷۲). [۷۵] قسمتی از حدیثی که بخاری از ابوهریره ذکر کرده است، به شماره (۱۱۴۵) الفتح (۳/ ۳۵) کتاب التهجد، باب (۱۴) و مسلم (۱۶۸ – ۵۷۸) کتاب صلواه المسافرین و قصرها، باب (۲۴).