مؤمن باید مخلص باشد
{۴۵} مردی اعمال نیکو و صالح انجام می‌دهد، و از ترس ریا تلاش می‌کند، تا کارهایشان را از مردم پوشیده نگاه دارد، اما وقتی مردم به کارش پی ببرند، بدون قصد او، احساس شادی و خوشحالی کند، آیا این ریا شمرده می‌شود؟
و آیا ترک عمل صالح جلو مردم ریا است؟
* باید مؤمن کارهایش را فقط خالص برای رضای خدا انجام دهد، و نباید به وسوسه‌هایی که به قلبش خطور می‌کند در این که او ریاکار است تسلیم شود، زیرا اگر تسلیم وسوسه‌ها شود، بسیاری از کارهای نیک را انجام نخواهد داد، و مؤمن مخلص کسی است که گاهی عمل نیکش را اظهار می‌کند، و گاهی آن را پوشیده انجام می‌دهد، هرچه مصلحت باشد، همانطور می‌کند. بنابراین، خداوند کسانی را که مال‌های خود را در پنهانی و آشکار انفاق می‌کنند ستایش نموده است، و فرموده است: ﴿ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٢٧٤﴾[البقرة: ۲۷۴]. یعنی: «کسانی که دارائی خود را در شب و روز (و در همۀ احوال و اوضاع) و به گونۀ پنهان و آشکار می‌بخشند، مزدشان نزد پروردگارشان محفوظ است، و نه ترسی بر آنان است و نه ایشان اندوهگین خواهند شد».
بنابراین، گاهی خیر و خوبی‌کاری در پوشیده‌کاری است، و گاهی خیر و خوبی در آشکاراکردن است. و تو ای برادر مسلمان! نگاه کن کدامیک بهتر است، آن را انجام بده و از ریا باز بیا، و از آن دوری کن و هرگز خودت را به این عادت نده که کاری را به خاطر این انجام دهی که مردم ببینند و یا این که کاری را به خاطر این که مردم بدانند ا نجام دهی، و اما خوشحالی که برای تو بعد از انجام کار پیش آمده و تو کار را برای رضای الهی انجام داده‌ای برایت مضر نیست، بلکه این مژده‌ای برای مؤمنان است که خداوند در مورد آنان فرموده است: ﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ ٦٣ لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ﴾[یونس: ۶۲- ۶۴]. یعنی: «هان، بی‌گمان دوستان خداوند ترسی بر آنان نیست، و غمگین نمی‌گردند، کسانی که ایمان آورده‌اند و تقوا پیشه کرده‌اند، برای آنان در دنیا و آخرت بشارت است».
پس میان فردی که کار نیک را به خاطر این انجام می‌دهد که مردم ببینند و او را ستایش کنند و میان شخصی که عملش را برای رضای خدا انجام می‌دهد، اما وقتی مردم از کار او اطلاع پیدا می‌کنند، خوشحال می‌شود و این خوشحال برای او ضرری ندارد.
اما اگر گاهی عمل صالح را از ترس ریا ترک کند، این نیز از وسوسه‌های شیطانی است که شیطان در قلب القا می‌کند، پس تو باید عبادت را انجام دهی، گرچه به دلت خطور نماید که تو برای ریا عبادت می‌کنی و اگر چنین احساس نمودی، بگو: «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ»و از خدا کمک بخواه، و عبادت را انجام بده.