تکامل فکر سیاسی شیعه از شورا تا ولایت فقیه

عقب نشینان

دو مؤرخ شیعه معاصر آن زمان: النوبختی والاشعری القمی می‌گـویند: مرگ حضرت عسکری بدون اینکه فرزندی از خودش باقی بگـذارد که نسل امامت در او جاری باشد گـردید، عده‌أی از شیعیان از قول به امامت حضرت عسکری بر گـردند. همچنان‌که قبلاً عده‌أی از شیعیان (موسوی) صد سال پیش از آن از امامت (عبد الله الافطح) فرزند امام (صادق) برگـشته بودند و(عبدالله الأفطح) بعد از مرگ پدرش (امام صادق) به امامت رسید، اما نبودن فرزندی بعد از خود سبب برگـشت عده‌ای از امامتش شده.

عده‌أی که از امامت حضرت عسکری برگـشتند گـفتند: اساساً قول به امامت حسن عسکری یک اشتباه بوده، وامامت نزد جعفر بن علی می‌باشد، چون عسکری فوت کردند وفرزندی نداشتند که امامت استمرار یابد، بنابراین ادعای حضرت عسکری به امامت باطل است، بنا بر اجماع شیعیان: (امام نمی‌میرد مگـر اینکه فرزند مشخص ومعروفی داشته باشد که بجای پدرش نصب شود، وامامت در دو برادر بعد از حسن وحسین امکان پذیر نیست، لا جرم (جعفر بن علی) بنا به توصیه پدرش امام بوده). وعلت برگـشت عده‌أی از شیعیان از امامت حسن عسکری ایمان آن‌ها به قانون وراثت عمودی وعدم جواز انتقال امامت به برادر یا برادر زاده یا عمو ویا پسر عمو می‌باشد [۲۴۳].

[۲۴۳] الاشعري القمي: المقالات ص ۱۱۵، النوبختي فرق الشيعة ص ۱۱۴.