بخش اول:
عوامل پیدایش فرقهها و مذاهب
از همان آغاز ظهور اسلام کینه و دشمنی مشرکان به ویژه یهودیان جزیرة العرب و مناطق مجاور و مجوسیان ایران و توطئهها و کارشکنیهایشان در باره مسلمانان به قصد جلوگیری از گسترش فزاینده دعوت و رسالت اسلام و خاموشنمودن نور آن آغاز گردید؛ غافل از اینکه:
﴿يُرِيدُونَ لِيُطۡفُِٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَٱللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ ٨﴾ [الصف: ۸].
«میخواهند که نور (روشنگر دین) خدا را با باد دهانهایشان خاموش کنند، اما خداوند نور خود را (با کمال روشنایی) کامل میکند، هرچند که کافران را خوش نیاید»..
اما علیرغم شکستهای مکررشان بازهم این حقد و دشمنی نسبت به اسلام و پیروان آن ادامه یافت و پیوسته ادامه خواهد داشت!.
همانگونه که میدانیم اسلام در جزیرة العرب تقریباً در همان عصر پیامبر صگسترش یافت و نه مشرکین و نه اهل کتاب نتوانستند با آن مقابله کنند و مانع فراگیری آن بشوند و در آن دوران پربار و پربرکت هیچگونه اختلاف سیاسی، نظری و یا عقیدتی بین اصحاب پیامبر صکه سبب سوء استفاده دشمنان بشود روی نداد.
پس از رحلت پیامبر صمسلمانان با ابوبکر سبیعت کردند و جز در مورد سقیفهی بنی ساعده که تنها یک اختلاف سیاسی طبیعی بود در روابط ایمانی و اجتماعی آنان هیچگونه اختلافی پیش نیامد، آن اختلاف نظر طبیعی و اندک هم با پیوستن علی سبه جرگهی بیعت کنندگان در همانروز کاملاً برطرف شد، نیرو و قدرت مسلمانان در عهد ابوبکر سبا اینکه دوران کوتاهی بود بیشتر شد و سلسلهی فتوحات خارج از مرزهای جزیرة العرب آغاز گردید، در عهد عمر سنیز همینطور سرعت و دامنهی گسترش فتوحات گستردهتر شد و سرزمینهای زیادی به ویژه مناطق عظیمی از دو امپراطوری وقت ایران و روم به جرگهی اسلام پیوستند و تحت سلطهی مسلمانان درآمدند..
پس از شهادت حضرت عمر سآن فتوحات در عهد عثمان سنیز تا چندی همچنان ادامه یافت و مسلمانان تا شش سال اول خلافتش در امور سیاسی و اعتقادی منسجم و متحد بودند و در آن مدت توانستند در جنگهای خارجی، حکومتهای استبدادی ایرانیان و رومیان و مصریان را ساقط و مردم را برای انتخاب نوع زندگی مورد پسند خویش آزاد بگذارند، اما در سال هفتم خلافتش در خود جزیرة العرب و در مرکز خلافت آتش فتنهی فتنهگران شعلهور گردید و به تدریج زمینهی پراکندگی اعتقادی و اختلافات سیاسی را میان مسلمانان فراهم ساخت!