توسل مشروع و توسل غیرمشروع
شیخ محمد غزالی از عالمان و اندیشمندان معاصر در ارتباط با موضوع «توسل» میگوید:
«در مورد روا و یا ناروابودن «توسل» علما با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
در قرنهای اخیر بر اثر ضعف مدیریتی و کوتاهی و کارشکنی بسیاری از حکومتها و سرگرمشدن بسیاری از فقها به امور پیش پا افتاده و غفلت در مورد امور و مسایلی که در اولویت قرار دارند، زمینه نابسامانیهای بسیاری فراهم گردیده است.
در شرایطی که از گوشه و کنار ممالک اسلامی کاسته شده و میشود، و اساس شریعت آماج حملات دشمنان قرار گرفته، کم خردانی در «دارالاسلام» در دام مجادلههای تند و خشمآلود که آیا فلانی ولی هست یا نیست؟ و آیا میتوان به او توسل کرد یا نه؟ گرفتار شدهاند.
از ملاحظهی آن اوضاع و احوال تعجب برانگیز معلوم میشد که امت اسلامی ویژگیها و برتریهای علمی و اخلاقی خویش را فراموش و به تمام معنی شایستگی خود را برای رهبری و روشنگری از دست داده بود، و بسیاری از اشخاص تأثیرگزار مظهر مثلی گریدند که میگوید: «دیوانگی انواع مختلفی دارد!».