بازسازی باورها

فهرست کتاب

تأملی در منابع اعتقادی

تأملی در منابع اعتقادی

تقدیر الهی چنان شد که در روزهای پایانی تدوین این کتاب از مقاله «تأملی در منابع اعتقادی» نوشته حجة الاسلام دکتر محسن کدیور اطلاع یافتم که به حق و انصاف آن را کاری علمی، دردمندانه و ناصحانه یافتم و حیفم آمد که این دسته گل خوشبو را از گلستان ماندگار و همیشه بهار آن بزرگوار برنگیرم و به خوانندگان این کتاب تقدیم نکنم.

ضمن آرزوی سربلندی و سعادت دنیوی و اخروی برای ایشان آن مقاله را بدون کم و کاست در اینجا نقل می‌کنیم: «تأملی در منابع اعتقادی» ادامه مباحث «چرا تشیع؟» (۲۳ رمضان ۸۴) و «بازخوانی امامت در پرتو نهضت حسینی» (عاشورای۸۴) است که در حسینیه ارشادالقا شد، خدا را سپاسگذارم که این مباحث مورد توجه ارباب نظر قرار گرفت، تأملاتی را برانگیخت و نقدهای متعددی بر آنها منتشر شد، از همه منتقدان صمیمانه تشکر می‌کنم، و برای معترضان کم‌حوصله، شرح صدر و مزید بصیرت مسئلت دارم، امیدوارم که این بحث نیز منشأ تأمل مجددی در معارف دینی و باورهای مذهبی شود و کماکان از انتقادات و تذکرات مخاطبان نکته سنج برخوردار باشد.

آنچه در این مباحث دنبال می‌شود قرائت دیگری از تشیع است، می‌توان تشیع را به گونه‌ای دیگر بازخوانی کرد، در این قرائت دیگر آنچه محوریت دارد «عقلانیت»، «عدالت» و «عرفان» است که تجسم هرسه امام علی بن ابی‌طالب ساست، از این دیدگاه تشیع چیزی نیست جز «روایت علوی از اسلام نبوی»، روایتی که البته ریشه در قرآن، سنت پیامبر صو سیره امام علی و اهل بیت سدارد، شیعیان این قرائت را برترین و واقعی‌ترین برداشت از اسلام می‌دانند، و به دلیل رجحان این تلقی از اسلام بر دیگر تلقی‌ها پیروی امام علیسرا اختیار کرده‌اند، چرا که او پیام دین حنیف را بهتر از همه پیروان محمد صدرک کرده بود، بر این اساس تشیع یعنی انتخاب «باب علی» برای ورود به «مدينة العلم نبي»، واضح است که این مدینه ابواب دیگری نیز دارد که در مسلمانی واردین از دیگر ابواب نیز هیچ تردیدی روا نیست.

تفاوت اصلی این تلقی با تلقی سنتی رایج در «مسئله فضائل فرابشری ائمه» است اینکه ایشان از سرشتی دیگرند، و با علمی لدنی و غیرکسبی از «ماکان و ما یکون و ما سیکون» آگاهند، ملائک در گوش‌شان حدیث و بر قلب‌شان الهام میکنند، و برتر از تهذیب نفس و طهارت باطن که مقام مخلصین قرآن است، نه تنها از معصیت و گناه مبرایند، بلکه در اندیشه گفتار و کردار آنها مطلقاً خطا و اشتباه راه ندارد، این ذوات مقدس معصوم در تمامی فضائل همانند پیامبرند، الا اینکه پیامبر نیستند و مدعی رسالت نمی‌باشند؛ والا در علم و عمل هیچ فرقی با رسول الله صندارند.