بازسازی باورها

فهرست کتاب

بررسی علمی موضوع «توسل»

بررسی علمی موضوع «توسل»

«توسل» یعنی: چیزی را وسیله‌رسیدن به چیز دیگری قراردادن، از طریق کسی به دیگری نزدیکی جستن، او را وسیله قراردادن و دست به دامن‌شدن.

اما در اینجا منظور ما از «توسل» همان وسایلی هستند که انسان را به خدا نزدیک می‌سازند، خداوند نیز مؤمنان را برای نزدیکی و تقرب‌جستن به خود به استفاده از «وسیله» دستور می‌دهد، همانگونه که می‌فرماید:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱبۡتَغُوٓاْ إِلَيۡهِ ٱلۡوَسِيلَةَ وَجَٰهِدُواْ فِي سَبِيلِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ٣٥ [المائدة: ۳۵].

«ای مؤمنین! تقوا را پیشه سازید و برای تقرب به خدا وسیله بجویید و در راه او جهاد کنید تا (از این طریق) رستگار شوید».

مسلمانان در معنی و تعبیر از «وسیله» در آیه فوق با هم اختلاف نظر دارند، برخی از آنها و از جمله بسیاری از شیعیان امامیه (و متصوفه اهل سنت) کلمه «وسیله را به «وساطت» بین خدا و انسان تعبیر کرده‌اند؛ یعنی مؤمنان برای تقرب‌جستن به خدا و «کسب منفعت و دفع مضرت» می‌توانند بندگان خاص خداوند همچون انبیاء، اولیاء و ائمه را واسطه قرار بدهند، آنها معتقدند که این عمل برای نزدیکی به خداوند کاملاً مشروع است!.

تیجانی در کتاب «آنگاه هدایت شدم» بارها از توسل به غیر خداوند به ویژه توسل به اموات دفاع می‌کند و آن را عملی کاملاً مشروع به شمار می‌آورد.