بخش متغیرات
متغیرات که بیشتر رهنمودهای دینی را تشکیل می‌دهند، احکام، قوانین و مقرراتی هستند که با توجه به نیازهای علمی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه‌های بشری و دگرگونی‌ها و پیشرفت‌های مختلف به وسیله مراکز علمی و تحقیقاتی کارشناسی شده و توسط «شورای دانشمندان و مجتهدان» جامع الشرایط در پرتو اصول و موازین دین و با استفاده از راه‌کارهای دانش «اصول فقه» برای جوامع اسلامی تصویب می‌شوند که تغییردادن آنها با توجه به شرایط زمانی، مکانی، اوضاع و احوال و اشخاص و با ملاحظ: «فقه و معرفت: اولویت‌ها، ضرورت‌ها، واقعیت‌ها و فقه مصالح» توسط شورای کارشناسان دین و دانش در جهت تأمین «مصالح و منافع و دفع مفاسد و مضار» کارشناسی شده، (ابداع و نوآوری) بوده و بلامانع است.
اما جعل حکمی برای «تقرب به خداوند» واردشدن به محدوده ممنوعه «ثوابت» و عملاً تشریح حکمی «عبادی» است که خاص خداوند بوده و اگر انسان‌ها از چنین حقی برخوردار باشند با گذر زمان هرکس می‌آید و چیزی را به «عبادات» اظافه یا از آنها کم میکند و نتیجه چنین چیزی از قبل معلوم است، زیرا حکم خدا و حکم بنده خدا با یکدیگر آمیخته شده و هیچ منزلت و احترامی برای دین باقی نمی‌ماند، و «خلوص و زلالی و الهی‌بودن» اصول و مبانی آن به سختی زیر سوال می‌رود.
از ابن عباس بروایت شده که رسول خدا صفرمود:
«الشرك أخفی من دبیب النمل علی صخرة سوداء فی ظلمة اللیل وهوأن یقول: والله یا فلان وحیاتی! ویقول: لولا کلبة هذا لأتانا اللصوص البارحة! ولولا البط في الدار لأتی اللصوص! وقول الرجل لصاحبه: ماشاءالله وشئت! وقول الرجل: لولا الله وفلان... هذا کله به شرك» [۳۸۷]. «شرک پنهان‌تر از ردپا و خزیدن مورچه در تاریکی شب بر روی سنگ صاف و سیاه است، مثلاً اینکه کسی بگوید: ای فلانی! به خدا و جان تو و جان خودم سوگند! یا بگوید: اگر این سگ نبود، دیشب دزدان (خانه) ما را می‌زدند! و اگر مرغابی در منزل نبود، دزدان می‌آمدند (و دستبرد می‌زدند!) و اینکه کسی به دوستش بگوید: اگر خدا و فلانی نبود، فلان کار صورت نمی‌گرفت، اینها همه (اگر براساس اعتقاد باشند) آمیخته با شرک هستند!».
هرگاه اسلام تا این اندازه در پاک‌سازی دلها و انتقاد از عقاید باطل و اشتباه آنان حساس و گوش به زنگ باشد، اگر افرادی را ببینیم که در دعا و درخواست (انجام اموری که تنها در توان خداست) به غیر خدا پناه می‌برند و امید و هراس‌شان متوجه غیر اوست، چگونه رواست به آنها بگوییم: کار شما هیچ اشکالی ندارد و می‌توانید همچنان ادامه بدهید! (در حالی که در روایت صحیح آمده است: «الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَةُ» «دعا و درخواست عین عبادت است». و همه ایمان داریم که عبادت برای غیر خدا روا نیست.
[۳۸۷] نقل از في ظلال القرآن، شهید سید قطب، ج۱، ص۴۸.