عبادت در اسلام

فهرست کتاب

وظیفۀ حس چشایی در بندگی خدا

وظیفۀ حس چشایی در بندگی خدا

الف) چشیدن واجب: خوردن و آشامیدن به هنگام ضرورت و احتمال مرگ از گرسنگی، واجب است. بنابراین، اگر کسی از خوردن اجتناب کند تا بمیرد، گناهکار و قاتل خویشتن تلقی می‌شود. امام احمد وطاووس گفته‌اند: هر کسی ناگزیر به خوردن مردار باشد و نخورد تا بمیرد، داخل جهنم خواهد شد.

از همین قبیل است خوردن دارو هنگامی که یقین به اثر بخشی آن و رهایی از هلاکت وجود داشته باشد، بنابر قول صحیح. اما اگر گمان بهبودی رود، مستحب یا مباح یا مکروهیت آن، میان گذشتگان و متأخران مورد اختلاف است.

ب) چشیدن حرام، عبارت است از چشیدن خمر و مواد سمی کشنده و چشیدن به هنگام روزۀ واجب.

ج) چشیدنیهای مکروه، چشیدن مشتبهات و خوردن زیاده از حد لازم و تناول خوراک ناخوانده یعنی طعمامی که شخص ناگهانی سر آن می‌رسد در حالی که دعوتش نکرده‌اند و نیز غذاهای اشخاص خود نما و متظاهر در مهمانی‌ها و سورچرانی‌ها و غیره. در سنن آمده است که رسول خداصاز طعام کسانی که از روی تعارف و چشم‌همچشمی غذا می‌دهند، و نیز آن که از روی حیا و کم‌رویی و نه با خرسندی کامل، به آدمی طعام می‌دهد، منع کرده است.

د) چشیدن مستحب، عبارت است از خوردن چیزی که آدمی را در بندگی خدا یاری می‌دهد و محدودۀ تعیین از سوی خدا، و غذا خوردن همراه مهمان تا برای او گوارا باشد و همچنین تناول غذای دعوت‌کننده‌ای که قبول دعوتش واجب یا مستحب است. البته بعضی از فقها خوردن ولیمه‌ای را که پذیرش آن واجب است، به دلیل دستور اسلام، واجب دانسته‌اند.

هـ) چشیدن و خوردن مباح: هر آنچه که متضمن گناه یا منفعتی نباشد مباح است.