پایبندی به زکات، برای بازگرداندن عظمت اسلامی کافی است
شیخ رشید رضا /در تفسیر خود می‌گوید: «اسلام به خاطر مقرر داشتن زکات، بر همۀ ادیان و آیینها برتری یافته است [همانطور که متفکران و اندیشمندان همۀ ملتها به این اعتراف دارند] و چنانچه مسلمانان این اصل دینی خود را برپای دارند، در میان آنها با روزی و نعمت فراوان و گسترده‌ای که خداوند به آنان بخشیده است، فقیر مستمند و یا خسارت دیدۀ بدبختی پیدا نخواهد شد. ولی بیشتر آنها، این فریضه و تکلیف را کنار نهاده و به دین و ملت خود ستم روا داشتند و در نتیجه از همۀ ملتها در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی، بدبخت‌تر و بیچاره‌تر شده و عزت و شرافت خود را از دست دادند و طفیلی دیگر ملتها گردیدند و حتی در پرورش دختران و پسران خود به دیگران وابسته شدند. آنها هم در مدارس خود، تبلیغات مسیحیت و یا بی‌دینی را به آنان تلقین می‌کنند و دین و دنیایشان را به تباهی کشیده، پیوندهای ملی و نوعیشان را می‌گسلند و آمادۀ بندگی اجانب می‌سازند. وقتی هم که گفته می‌شود: چرا خودتان مثل این راهبان و مبلغان بی‌دین و بی‌بندو بار، مدارسی ایجاد نمی‌کنید؟ می‌گوید: امکان مالی این کار را در اختیار نداریم، اما حقیت آنست که اینها دین و عقل و بلند همتی و غیرت چنین کارهایی را ندارند! آنها می‌بینند که افراد ملتهای دیگر، بدون داشتن الزام دینی و فقط برای تعهد عقلی و ملی و قومی، برای مدارس وجمعیت‌های خیریه و سیاسی پول خرج می‌کنند ولی از دیدن این واقعیتها، حرکت و احساس مسئولیتی نمی‌کنند و به همین که سربار آنها باشند خرسند و راضی هستند، دینشان را ترک نمودند و در نتیجه دنیایشان هم تباه گردید:
﴿نَسُواْ ٱللَّهَ فَأَنسَىٰهُمۡ أَنفُسَهُمۡۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ ١٩﴾[الحشر: ۱۹].
«خدا را فراموش کردند و او هم خودشان را از یادشان بردف آنها فاسقانند».
بنابراین، بر همۀ اصلاحگران جوامع اسلامی لازم است که از اصلاح آثار باقیمانده از دین و شرف در میان آنها (مسلمین) آغاز کنند و این کار از طریق تشکیل جمعیتی برای تنظیم برنامۀ جمع‌آوری زکات و صرف آن قبل از هر چیزی در مصالح وابستگان این جمعیت، انجام‌پذیر است. همچنین می‌باید این نکته در برنامۀ جمعیت مزبور، مورد توجه باشد که سهم «المولفة قلوبهم» می‌تواند در مبارزه با کفر و ارتداد مصرف شود و سهم «فی الرقاب» هنگامی که مورد مصرفی در آزادگی بردگان نداشته باشد، قابل مصرف در جهت رهایی ملتهای مستعمره از بندگی استعمار می‌باشد و سهم «فی‌سبیل الله» نیز با مصرف در راه کوشش برای احیای حکومت اسلامی که از جهاد برای نگهداری آن از تجاوز دشمن، در زمان وجودش بالاتر می‌باشد، منطبق است. دعوت به اسلام و دفاع زبانی و قلمی از آن در صورتی که دفاع با شمشیر و نیزه میسر نباشد، مورد مصرف دیگری برای سهم مذکور می‌باشد.
بدانید که زکات دادن همه یا اکثریت مسلمانان و مصرف آن از روی نظم و حساب، برای بازگشتن عظمت اسلام کافی است و بلکه می‌تواند سبب باز پس گرفتن سرزمینهای از دست رفتۀ اسلامی و نجات مسلمانان از سلطه کفار باشد و زکات چیزی جز پرداخت یک دهم یا یک چهلم از زیادی اموال ثروتمندان نیست و ما شاهدیم که ملتهای حاکم بر مسلمانان حتی پس از کسب برتری و حاکمیت، مبلغی بیشتر از این انداز را بی‌آن که تکلیف و التزام دینی داشته باشند، در راه جامعه و ملت خویش بذل می‌کنند» [۲۰۴].
[۲۰۴] تفسیر المنار، ج ۱۰، ص ۵۹۷ و ۵۹۸، چاپ دوم.