عیانات - نقدی بر کتاب تیجانی آنگاه هدایت شدم

فهرست کتاب

وضو:

وضو:

و امّا در مورد وضو نیز باید گفت که از همان ابتدا - طبق آیه قرآن - پاها شسته مى‏شدند و هیچ یک از خلفاء تغییرى در آن نداده است.. زیرا تیجانى معتقد است که پاها مسح مى‏شدند و این صحابه بودند که بعد از پیامبر صمسح را به شستن تبدیل کردند!

باید گفت که شستن پاها دستور خود قرآن است؛ چنانچه مى‏فرماید:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا قُمۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ فَٱغۡسِلُواْ وُجُوهَكُمۡ وَأَيۡدِيَكُمۡ إِلَى ٱلۡمَرَافِقِ وَٱمۡسَحُواْ بِرُءُوسِكُمۡ وَأَرۡجُلَكُمۡ إِلَى ٱلۡكَعۡبَيۡنِ[المائدة: ٦].

«اى مؤمنان! هنگامى که براى نماز برخاستید (و وضو نداشتید)، صورتها و دستهاى خود را تا آرنجها بشویید و سرهاى خود را مسح کنید و پاهاى خود را تا قوزکهایش بشویید».

تیجانى در مورد این آیه در کتاب خود «اهل سنّت واقعى» مى‏گوید: «اگر قرآن کریم را برداریم و در آن آیه وضو را بخوانیم، مى‏بینیم که خدا مى‏فرماید: ﴿وَٱمۡسَحُواْ بِرُءُوسِكُمۡ وَأَرۡجُلَكُمۡ إِلَى ٱلۡكَعۡبَيۡنِ[المائدة: ٦]. و آقاى مُهرى اینگونه ترجمه کرده است: «سرها و پاهاى خود را تا مچ مسح کنید!». (ص ۱۸۷) و گفته که فعل ﴿وَٱمۡسَحُواْبراى کلمات ﴿رُءُوسِكُمۡو ﴿أَرۡجُلَكُمۡ- سرها و پاها، هر دو - به کار رفته است.

در حالیکه هرکس، از قواعد نحو عربى اطّلاع داشته باشد، به تحقیق مى‏فهمد که آیه، صراحتاً به شستن پاها - در وضو - امر مى‏کند، و اگر پاها شسته نشوند، وضو باطل و ناقص خواهد بود؛ زیرا اگر چه کلمه ﴿أَرۡجُلَكُمۡ(پاهایتان) - با اعراب نصب - بلافاصله بعد از ﴿رُءُوسِكُمۡ(سرهایتان را) - با اعراب مجرور - آمده است، ولى به آن عطف نمى‏شود، بلکه عطف بر کلمه ﴿وُجُوهَكُمۡ(صورتهایتان) و ﴿أَيۡدِيَكُمۡ(دستهایتان) - هر دو با اعراب نصب - یعنى اندامهاى شستنى است، و هر سه «وجوهَ، أیدىَ، و أرجلَ» مفعول صریح براى فعل ﴿فَٱغۡسِلُواْ(بشویید)، هستند.. یعنى پاها نیز باید مثل صورتها و دستها شسته شوند، و اینکه ﴿أَرۡجُلَكُمۡبلافاصله بعد از ﴿وُجُوهَكُمۡ وَأَيۡدِيَكُمۡدر جمله اوّلى نیامده و بعد از «برءوسِکم» - عضوى که باید مسح شود - آمده است، به خاطر ترتیب اعضاى وضو است.

اگر چنانچه - همچون شیعه که معتقد است - پاها باید مسح شوند، در این صورت کلمه ﴿أَرۡجُلَكُمۡمى‏بایست، عطف بر «برءوسِکم» مى‏آمد و اعراب آن نیز مجرور باشد تا مثل عضو «سر»، مسح شود! همانگونه که در ادامه آیه - درمورد تیمّم - آمده است:

﴿فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا فَٱمۡسَحُواْ بِوُجُوهِكُمۡ وَأَيۡدِيكُم مِّنۡهُ[المائدة: ٦].

«(اگر آب نیافتید) پس با خاک پاک تیمّم کنید و با آن بر صورتها و دستهایتان مسح کنید».

در این قسمت آیه به وضوح مى‏بینیم که دو کلمه ﴿بِوُجُوهِكُمۡو ﴿أَيۡدِيكُمهر دو براى فعل ﴿فَٱمۡسَحُواْمجرور و معطوف هستند.. و اگر چنانچه در آیه مورد نظر، عمل مسح بر پاها انجام مى‏شد، باید کلمه ﴿أَرۡجُلَكُمۡبه صورت مجرور، یعنى «أرجلِکم» مى‏آمد، در حالیکه این طور نیست!.

... و امّا مى‏رسیم به جواب نامه‏هاى دوستان شیعى که به موضوع «مناقب خلفاء» موربط مى‏شود:

* * *