عیانات - نقدی بر کتاب تیجانی آنگاه هدایت شدم

فهرست کتاب

فرق شيعه پس از موسى‏بن جعفر:

فرق شيعه پس از موسى‏بن جعفر:

مدّتى بعد، هنگامى که براى دومین بار، «موسى‏بن جعفر» در زمان «هارون الرشید» محبوس گردید و در زندان وفات یافت، گروهى از پیروانش در امامت او نیز تردید کرده و به فرقه‏هاى دیگر منقسم شدند:

فرقه‏اى قائل شدند که او مهدى قائم بوده، و امامتى پس از او در هیچ یک از فرزندانش نیست.. این گروه معتقد بودند که وى «رجعت» کرده و اکنون در محلّى مخفى است که فقط برخى از موثّقین مى‏دانند و او به اصحاب مورد اعتماد خویش امر و نهى مى‏کند!.

گروهى دیگر نیز گفتند: او مرده است، ولى همچون عیسى÷رجعت خواهد کرد، امّا هنوز رجعت نکرده و قائلین به «رجعت»، او را تکذیب مى‏کردند!.

شمارى دیگر گفتند: «موسى‏بن جعفر» نمرده و نخواهد مرد تا اینکه شرق و غرب زمین را مالک شود و زمین سرشار از ظلم و ستم را از عدل و داد مملو خواهد ساخت و او همان «مهدى قائم» است، و چون بیم قتل خود را داشت، صبح از زندان خارج شد و دیگر کسى او را ندید و سلطان و یارانش براى اشتباه‏انداختن مردم، کسى را که در زندان مرده بود، در گورستان قریش و در همین قبرى که ادّعا مى‏شود، مرقد «موسى‏بن جعفر» است، دفن کردند، ولى دروغ مى‏گویند؛ زیرا او از مردم غایب گردیده و در این باب روایتى را از امام صادق نقل کردند که فرمود: «او مهدى قائم است و اگر دیدید که سرش از کوهى به پایین مى‏غلطد، باور نکنید که او صاحب و قائم شماست!».

فرقه‏اى دیگر که «همسویه» نامیده مى‏شوند، به تبعیت از «محمّدبن بشیر مولى بنى‏أسد» گفتند که: «موسى‏بن جعفر» محبوس نشده و نمرده است، بلکه او «مهدى منتظر» است که «غیبت» کرده و در مدّت غیبت، انگشتر خویش و آنچه را که پیروان بدان محتاجند، به «محمّدبن بشیر» عطا کرده و او را وصى خود قرار داده و ادّعا کردند: هرکس اعم از «على‏بن موسى» - ملقّب به رضا - یا دیگر فرزندان «موسى‏بن جعفر» ادّعاى امامت کنند، کاذب و کافر و حرام‏زاده است!.. این گروه را «واقفیه» مى‏گویند.

عدّه‏اى با قطع و یقین، مرگ «موسى‏بن جعفر» را پذیرفتند و گفتند: وى در زندان «سندى‏بن شاهک» با میوه مسمومى که «یحیى برمکى» براى وى فرستاد، مسموم شد و درگذشت و امام پس از او، فرزندش «على‏بن موسى الرضا» است و گفتند: امام کاظم در مورد پسرش على وصیت کرده و قبل از زندانى‏شدن نیز به امامت او اشاره نموده است.. این گروه را که قاطعانه وفات «موسى‏بن جعفر» را پذیرفتند، «قطعیه» مى‏گویند.