زکات فطر [۱۷۶]
(۱) زکات فطر در واقع زکات بدن و نفس آدمی است که به سبب افطار روزهی رمضان واجب میگردد.
(۲) زکات فطر بر هر مسلمانی واجب است که برای خود و برای کسانی که نفقهی آنان بر وی واجب است، پرداخت نماید.
(۳) اندازهی زکات فطر یک صاع از قوت غالب شهر میباشد، در صورتی که از قوت خود و خانوادهاش برای شب و روز عید بیشتر باشد.
اندازهی صاع پیامبر جمساوی چهار مد است، یعنی چهار حفنهی بزرگ که هر حفنه به اندازهی پر دست باشد.
(۴) در صورتی که تنها چند صاع در دست باشد که برای زکاتِ همه کفایت نکند لازم است آن مقدار را پرداخت نماید، زیرا باید انسان در حد توان خود، تقوای الهی را رعایت نماید.
(۵) بهترین زکات آن است که حاوی سود و منفعت بیشتری برای مردم باشد.
(۶) پرداخت زکات برای جنین مستحب است و واجب نمیباشد.
(۷) زمان پرداخت زکات فطر قبل از نماز عید میباشد، و جایز است که یک روز و یا دو روز قبل از روز عید نیز پرداخت شود، اما جایز نیست که بدون عذر شرعی به بعد از نماز عید تأخیر داده شود و در صورتی که چنین عملی را انجام داد از او پذیرفته نمی شود و همانند صدقهای برای وی محسوب میگردد، اما در صورتی که عذری شرعی داشته باشد، به عنوان نمونه اگر گندم بر وی واجب شود اما در دست نداشته باشد و یا اینکه مستحقی برای دریافت زکات پیدا نکند، اشکالی ندارد.
(۸) باید زکات فطر در همان شهری پرداخت شود که نماز عید را در آنجا برپا میدارد.
(۹) پرداخت قیمت در مقابل زکات تعیین شده جایز نیست و خلاف سنت است.
(۱۰) زکات فطر با غروب آخرین روز ماه رمضان واجب میگردد، بنابر این اگر کسی بعد از آن مسلمان شد و یا با دختری ازدواج نمود و یا فرزندی برایش به دنیا آمد، زکات فطر بر آنان واجب نمیباشد و در صورتی که قبل از غروب واقع شوند، باید زکات فطر آنان را نیز پرداخت نماید.
(۱۱) جایز است که چند نفر زکات فطر خود را به یک نفر بدهند و همچنین جایز است که یک نفر زکات خود را به چند نفر بدهد.
(۱۲) مصارف زکات فطر همان مصارف زکات هستند، اما بهتر آن است که به فقرا، مساکین و بدهکاران داده شود.
(۱۳) واجب است که در وقت مقرر، زکات به دست مستحق و یا وکیل وی برسد.
[۱۷۶] خلاصهای از سخنان شیخ جارالله (ص۱۶-۱۷) قبلا خلاصهای را در مورد زکات فطر بیان داشتیم و هماکنون به تفصیلات ان میپردازیم، زیرا زکات فطر مربوط به روزه است.