مبانی اسلام

فهرست کتاب

توجیهات

توجیهات

برادر مسلمانم!

(۱) براساس باور و رسیدن به‌ پاداش اخروی روزه‌ی ماه رمضان را بگیر، تا خداوندگناهان گذشته‌ات را عفو نماید و از آن درگذرد.

(۲) مبادا بدون عذر روزی از رمضان را افطار نمایید، اگر چنان عملی به‌ تو دست داد، پس سعی کن بعد از رمضان آن را قضا نمایید و توبه‌ای نصوح به‌ آستانه‌ی الهی کنید.

(۳) خداوند، رحمت خود را شامل حال شما گرداند، سعی کن که‌ بر اساس باور و رسیدن به‌ پاداش اخروی، شب‌های رمضان -به‌ ویژه‌ شب قدر- را با نمازهای تراویح و تهجدزنده‌ نگه‌داری، تا خداوند از گناهان گذشته‌ی شما درگذرد.

(۴) سعی کن خوراک، نوشیدنی و لباس‌هایت حلال باشند، تا اعمالت قبول شوند و دعاهایت مستجاب واقع گردند؛ مبادا از اینکه‌ از طریق حلال روزه‌ گیری و سپس با استفاده‌ از حرام افطار نمایید.

(۵) روزه‌داران اطراف خود را افطاری ده‌ تا به‌ مثل ثواب روزه‌ی آنان دست یابید.

(۶) نمازهای پنج‌گانه‌ را در اوقات خود و با جماعت انجام بده‌، تا به‌ پاداش آن دست یابی و خداوند به‌ وسیله‌ی آن شما را محفوظ بدارد.

(۷) صدقات زیادی را پرداخت کن، زیرا بهترین صدقه‌ آن است که‌ در رمضان پرداخت می‌شود.

(۸) مبادا که‌ اوقات خود را بدون عمل صالح بگذرانی، زیرا شما در برابر اوقاتت مسئول هستی و مورد محاسبه‌ قرار می‌گیری و در برابر اعمالی که‌ در آن انجام داده‌اید، پاداش می‌گیرید.

(۹) سعی کن که‌ در رمضان، عمره‌ را انجام دهید، زیرا عمره‌ی رمضان معادل حج می‌باشد.

(۱۰) مادام که‌ از طلوع فجر واهمه‌ ندارید، قبل از طلوع، سحری کن و با توانایی بیشتری روزه‌ را سپری نما.

(۱۱) بعد از تحقق غروب خورشید در افطار عجله‌ به‌ خرج ده‌، تا به‌ محبت خداوند دست یابی.

(۱۲) قبل از فجر غسل جنابت را انجام بده‌، تا بتوانی در وقت خود عبادت را انجام دهید.

(۱۳) رمضان را غنیمت شمار و خود را به‌ بهترین نعمتی مشغول کن که‌ در رمضان نازل شده‌ و قرآن را با تدبر و تفکر تلاوت کن، تا در روز قیامت به‌ عنوان دلیلی شما را یاری رساند و برای شما شفاعت نماید.

(۱۴) زبانت را از دروغ، نفرین، غیبت، سخن‌چینی محفوظ دار، زیرا اینان باعث کاهش پاداش روزه‌ می‌شود.

(۱۵) روزه‌ شما را از حد تعادل بیرون نیاورد و به‌ خاطر کوچک‌ترین سبب ناراحت شوید و چنان استدلال نمایید که‌ روزه‌ هستید، بلکه‌ باید روزه‌ شما را به‌ آرامی و آرامش برساند.

(۱۶) با قلبی پر از تقوی و احساس مراقبت الهی در نهان و آشکارا و شکر نعمات او و استقامت وپایداری بر اوامر خداوند روزه‌ را سپری کن و سعی کن که‌ تمامی اوامر را انجام دهید و از تمامی منهیات دوری گزینید.

(۱۷) در رمضان و سایر ماه‌های سال بخصوص در حالت روزه‌ و هنگام افطار و سحری به‌ کثرت ذکر و استغفار را تکرار کن و رسیدن به‌ بهشت و نجات از دوزخ را از خداوند طلب نما، زیرا دعا از مهمترین اسباب مغفرت می‌باشد.

(۱۸) برای خود، پدر و مادرت، فرزندانت و سایر مسلمانان به‌ وفور دعا کن، زیرا خداوند به‌ مسلمانان دستور داده‌ که‌ دعا کنند و اعلام داشته‌ که‌ به‌ دعای آنان پاسخ خواهد داد.

(۱۹) همیشه‌ به‌ آستانه‌ی الهی توبه‌ای نصوح تقدیم کن و از گناهان دوری و اجتناب، در برابر اعمال گذشته‌ اظهار ندامت و برای آینده‌ تصمیم داشته‌ باش که‌ به‌ گناه برنگردی، زیرا خداوند توبه‌ی توبه‌ کنندگان را می‌پذیرد.

(۲۰) در ماه شوال شش روز را روزه‌ بگیر، زیرا هرکس روزه‌ی ماه رمضان را بگیرد، سپس شش روز از ماه شوال را نیز به‌ دنبال آن، روزه‌ بگیرد، مانند این است که‌ تمام سال روزه‌ بوده‌ است [۱۶۳].

(۲۱) روز نهم ذی الحجة را روزه‌ بگیر، تا به‌ کفاره‌ی گناهان سال گذشته‌ و سال آینده‌ دست یابی، اما در صورتی که‌ نهم ذی الحجة در عرفه‌ بودی روزه‌ نگیر، زیرا پیامبر جدر عرفه‌ روزه‌ نبود.

(۲۲) روز دهم ماه محرم (عاشورا) و روز نهم را روزه‌ بگیر، تا به‌ کفاره‌ی گناهان یک سال دست‌یابی.

(۲۳) بعد از رمضان تا لحظه‌ی مرگ از ایمان، تقوی و عمل صالح خود محافظت به‌ عمل آور و بر آن ادامه‌ داشته‌ باش:

﴿ وَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ ٩٩ [الحجر: ۹۹].

«و پروردگارت را پرستش کن تا مرگ به سراغ تو می‌آید (و سرای فانی را وداع می‌گوئی، و سرای باقی آغاز می‌گردد و پرده‌ها به کنار می‌رود و حقائق در برابر چشمانت جلوه‌گر می‌شود)».

(۲۴) باید آثار عبادات اعم از نماز، روزه‌، زکات و حج با توبه‌ی نصوح و پرهیز از عادات مخالف با شریعت اسلامی بر رفتار و شمایلت ظاهر گردد.

(۲۵) بسیار صلوات را بر پیامبر جبفرست.

خداوندا! ما و سایر مسلمانان را در ردیف کسانی محسوب گردان که‌ روزه‌ی رمضان را گرفته‌ و بر اساس باور و رسیدن به‌ پاداش اخروی در آن عبادت را انجام داده‌ و از گناهان اول و آخرش درگذشته‌اید.

خداوند رحمت خود را شامل شما گرداند این‌را بدان که‌ مسلمانان بر وجوب روزه‌ی رمضان اجماع نظر دارند و هرکس آن را انکار نماید او به‌ عنوان شخصی مرتد و کافر قلمداد می‌شود و باید توبه‌ نماید، در غیر آن‌صورت به‌ عنوان شخصی کافر به‌ قتل رسانده‌ می‌شود [۱۶۴].

روزه‌ی رمضان در سال دوم هجری واجب شده‌ است، بنابر این پیامبر جنه‌ رمضان را روزه‌ گرفته‌ و روزه‌ بر هر مسلمان بالغ و عاقلی واجب است.

پس روزه‌ بر کافر واجب نیست و تا مسلمان نشود از وی پذیرفته‌ نمی‌شود و هم‌چنین بر کودکان نیز تا اینکه‌ به‌ بلوغ می‌رسند، واجب نیست و با رسیدن به‌ سن پانزده‌ سالگی و یا نزول منی به‌ وسیله‌ی احتلام و یا ... بلوغ وی حاصل می‌شود و دختران نیز با مشاهده‌ کردن خون حیض به‌ بلوغ می‌رسند، از این‌رو هر کودکی با یکی از موارد فوق روبرو گردد، بالغ می‌شود، گفتنی است که‌ به‌ کودکان نیز فرمان داده‌ می‌شود در صورتی که‌ توانایی داشته‌ باشند و مورد ضرر و زیان واقع نشوند، جهت عادت دهی و الفت و پیوند، روزه‌ بگیرند. و هم‌چنین روزه‌ بر کسی واجب نیست که‌ بر اثر دیوانگی و یا ... عقلش را از دست داده‌ باشد، بنابراین اگر انسانی هذیان و پرت‌وپلا را به‌ راه می‌انداخت و نیک و بد را از هم جدا نمی‌ساخت، نه‌ روزه‌ و نه‌ پرداخت فدیه‌‌ بر وی واجب است.

[۱۶۳] مسلم از طریق ابوقتاده‌ روایت کرده‌ است. [۱۶۴] رساله فی الصوم. نوشته‌ی شیخ محمد بن صالح عثیمین.