اموالی که زکات در آن‌ها واجب است
گفتنی است که زکات تنها در اموالی مخصوص واجب می‌باشد که عبارتند از:
۱، ۲- طلا و نقره در صورتی که به حد نصاب رسیده باشند؛ لازم به ذکر است که حد نصاب طلا بیست مثقال [۱۵۴]است. و حد نصاب نقره پنجاه و شش ریال سعودی و یا معادل آن از پول‌های نقدی می‌باشد که باید ۵/۲ در صد از آن به عنوان زکات داده شود، باید دانست که طلا و نقره‌ی نقد و یا خام و یا زیور آلات برای زکات تفاوتی ایجاد نمی‌نماید، بنابر این، در زیورآلات زنان نیز اگر به حد نصاب رسیده باشد، زکات واجب است، اگر چه آن را برای زینت خود استعمال نماید و یا اینکه به عنوان امانت در دسترس دیگران قرار بدهند، زیرا دلایل ذکر شده در این خصوص به طور عام آمده و به تفصیلات اشاره‌ای نداشته است، و هم‌چنین احادیثی ویژه در رابطه با وجوب زکات در زیورآلات نقل شده است، از جمله آنچه عبدالله بن عمرو بن عاصسروایت کرده که زنی همراه دخترش نزد پیامبر جآمد و دخترش دو تا دست‌بند را در دست داشت، پیامبر جفرمود:
«اتعطین زکاة هذا؟».
«آیا زکات آن‌ها را پرداخت می‌کنید؟».
گفت: خیر. پیامبر جفرمود: «ایسرك ان یسورك الله بهما سوارین من النار».
«آیا دوست دارید که در روز قیامت خداوندﻷبه جای آن، دو دست‌بند از آتش را به دستانت بیامیزد؟».
آن دختر نیز دست‌بندها را درآورد و گفت: آن‌ها را به خدا و رسولش می‌بخشم [۱۵۵].
و از این‌رو زکات در زیورآلات را پیشنهاد نمودیم که حاوی احتیاط بیشتری است و اجرای احکام از روی احتیاط بهترین و شایسته‌ترین حکم می‌باشد.
و برخی از فقهای اسلامی معتقد هستند که زکات شامل زیورآلات زنان نمی‌آید و زکات در آن‌ها واجب نمی‌باشد.
۳- کالاهای تجارتی؛ هرآنچه برای تجارت و خرید و فروش عرضه شود، اعم از زمین، ماشین، حیوانات، پوشاک و ... به عنوان کالاهای تجارتی قلمداد می‌شوند.
زکاتِ کالاهای تجارتی سالانه است و باید ۵/۲ در صد از کل سرمایه پرداخت شود، خواه قیمت کالا افزایش پیدا کرده باشد و یا اینکه کاهش یافته باشد و یا به حال خود باقی مانده باشد باید زکات آن پرداخت شود. و اما کالایی که مورد نیاز است و یا زمین، ماشین و کالایی که به عنوان اجاره به دیگران داده می‌شود، زکات بدان‌ها تعلق نمی‌گیرد، زیرا پیامبر جدر این زمینه فرموده است:
«لیس علی المسلم فی عبده ولا فی فرسه صدقة» [۱۵۶].
«زکات در برده و اسب مورد نیاز بر مسلمان واجب نمی‌باشد».
اما زکات در پول دریافت شده از طریق اجاره واجب است و باید هر سال زکات آن داده شود.
[۱۵۴] مثقال عجمی : برابر با ۴/۸ گرم است؛ مثقال عراقی: برابر با پنج گرم است. [۱۵۵] در بلوغ المرام راجع به این روایت آمده که سندش قوی است و سه نفر از رایان حدیث آن‌را روایت کرده‌اند. [۱۵۶] متفق علیه.