مبانی اسلام

فهرست کتاب

حقوق اخوت و برادری

حقوق اخوت و برادری

از ابوهریره‌ روایت شده‌ که‌ پیامبر جفرمود: «إیاكم والظن، فإن الظن أكذبُ الحدیث، ولا تحسسوا، ولا تجسسوا، ولا تنافسوا، ولا تحاسدوا، ولا تدابروا، وكونوا عباد الله إخواناً كما أمركم.. المسلم أخو المسلم: لا یظلمه، ولا یخذله، ولا یحقره، التقوى هاهنا، التقوى هاهنا».

«از سوء ظن نسبت به‌ دیگران پرهیز کنید، دروغ‌ترین سخن سوء ظن به‌ دیگران است، استراق سمع نکنید و مخفیانه‌ به‌ سخنان مردم (به‌ منظور جاسوسی) گوش فرا ندهید، از جاسوسی و کشف اسرار مردم دوری کنید، نسبت به‌ هم حسادت نورزید، باهم کینه‌توزی نداشته‌ باشید، روی خود را از هم برنگردانید، بنده‌ی خدا باشید و مانند بندگان خدا برادرانه‌ با صفا و صمیمیت و عشق و محبت و صداقت و امانت باهم رفتار نمایید، چنانکه‌ به‌ شما امر شده‌.. مسلمان برادر مسلمان است: به‌ او ظلم نمی‌کند، از او پشتیبانی می‌نماید، او را حقیر نمی‌شمارد؛ و پیامبر جبا اشاره‌ به‌ سینه‌ی خود فرمود: تقوی در این‌جا است، تقوی در این‌جا است».

و فرمود: «بحسب امرئ من الشر أن یحقر أخاه المسلم، كل المسلم على المسلم حرام: دمه، وعرضه، وماله، إن الله لا ینظر إلى أجسادكم، ولا صوركم، ولكن ینظر إلى قلوبكم وأعمالكم».

«برای بد بودن انسان همین کافی است که‌ برادر مسلمان خود را خوار شمارد، خون، ناموس و مال مسلمان برای مسلمان حرام است. همانا خدا به‌ جسم و چهره‌ی شما نمی‌نگرد، بلکه‌ به‌ دلهای شما می‌نگرد».

و در روایت دیگری آمده‌ که‌ فرمود: «لا تحاسدوا، ولا تباغضوا، ولا تجسسوا، ولا تحسسوا، ولا تناجشوا، وكونوا عباد الله إخواناً».

«نسبت به‌ هم حسادت نورزید، باهم کینه‌ نداشته‌ باشید، از جاسوسی و کشف اسرار مردم دوری کنید، استراق سمع نکنید و مخفیانه‌ به‌ سخنان مردم (به‌ منظور جاسوسی) گوش فرا ندهید، به‌ منظور فریب مشتری‌ها قیمت بیشتر به‌ صاحب کالا پیشنهاد نکنید، و مانند بندگان خدا برادرانه‌ با صفا و صمیمیت و عشق و محبت و صداقت و امانت باهم رفتار نمایید».

و در روایت دیگری آمده‌ که‌ فرمود: «لا تقاطعوا، ولا تدابروا، ولا تباغضوا، ولا تحاسدوا، وكونوا عباد الله إخواناً».

«قطع ارتباط ننمایید، روی خود را از هم برنگردانید، باهم کینه‌ نداشته‌ باشید، نسبت به‌ هم حسادت نورزید، و مانند بندگان خدا برادرانه‌ با صفا و صمیمیت و عشق و محبت و صداقت و امانت باهم رفتار نمایید».

و در روایتی دیگر آمده‌ که‌ فرمود: «ولا تهاجروا، ولا یبع بعضكم على بیع بعض» [۲۸۷].

«از هم دوری نکنید و قهر ننمایید و جایز نیست که‌ مسلمان بر معامله‌ی مسلمان دیگری معامله‌ نماید».

[۲۸۷] مسلم همه‌ی آن روایت‌ها را گزارش داده‌ و بخاری نیز بیشتر آنان را روایت کرده‌ است.