امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر از بزرگترین شعایر اسلام و قویترین پایههای آن میباشد که ساختمان جماعت و افراد روی آن بنا میشود، خداوندﻷمیفرماید:
﴿ كُنتُمۡ خَيۡرَ أُمَّةٍ أُخۡرِجَتۡ لِلنَّاسِ تَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَتَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَتُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِۗ وَلَوۡ ءَامَنَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ لَكَانَ خَيۡرٗا لَّهُمۚ مِّنۡهُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَأَكۡثَرُهُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ ١١٠ ﴾[آل عمران: ١١٠].
«شما (ای پیروان محمّد) بهترین امّتی هستید که به سود انسانها آفریده شدهاید (مادام که) امر به معروف و نهی از منکر مینمائید و به خدا ایمان دارید. و اگر اهل کتاب (مثل شما به چنین برنامه و آئین درخشانی) ایمان بیاورند، برای ایشان بهتر است (از باور و آئینی که برآنند . ولی تنها عدّه کمی) از آنان با ایمانند و بیشتر ایشان فاسق (و خارج از حدود ایمان و وظائف آن) هستند».
خداوندﻷبا این خطاب زیبا مسلمانان را مخاطب خود قرار داده و آنان را به این صفت بزرگ که بهترین امت میباشند، توصیف نموده است و اعلام داشته که جامعهی آنان پیشرفتهترین و بالاترین جامعه است، زیرا دارای صفاتی فاضل، اخلاقی عالی و شهامتی واقعی در برابر دینشان میباشند، جامعهی صالح، هدایت یافته و نیرومند تنها جامعهای است که برای برپایی پایههای خیر به همدیگر کمک میکنند و در راستای نابودسازی پیکر شر، حذف پلیدی و بازداشت سفیه و کمخردان، تلاشهای خود را منسجم مینمایند، و این همان چیزی است که خداوندﻷدر توصیف آنان بیان داشته و میفرماید:
﴿ وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ١٠٤﴾[آل عمران: ١٠٤].
«باید از میان شما گروهی باشند که (تربیت لازم را ببینند و قرآن و سنّت و احکام شریعت را بیاموزند و مردمان را) دعوت به نیکی کنند و امر به معروف و نهی از منکر نمایند، و آنان خود رستگارند».
و خداوندﻷآن ملت را نکوهیده که معصیت و گناه به میانشان راه یافته و بدان عادت گرفتهاند و در میانشان به عادتی معمولی تبدیل گشته است و نسبت به دین از هر غیرتی محروم ماندهاند.
خداوند متعال میفرماید: ﴿ لُعِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُۥدَ وَعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ ٧٨ كَانُواْ لَا يَتَنَاهَوۡنَ عَن مُّنكَرٖ فَعَلُوهُۚ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ ٧٩﴾[المائدة: ۷۸-۷۹].